*

Tóm tắt:

.

Vị trí, vai trò quan trọng của xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam về đạo đức trong giai đoạn hiện nay

Xây dựng Đảng về đạo đức đã trở thành một mục tiêu, nhiệm vụ chủ yếu, cấp bách của công tác xây dựng Đảng, quan hệ chặt chẽ với xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức.

Trong phương hướng, nhiệm vụ đẩy mạnh hơn nữa công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng chủ trương đưa việc thường xuyên giáo dục, rèn luyện phẩm chất đạo đức thành một nội dung quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, thực hiện mục tiêu: “Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức”. Như vậy, xây dựng Đảng về đạo đức đã trở thành một nhiệm vụ chủ yếu, cấp bách của công tác xây dựng Đảng, được đặt ở vị trí ngang hàng với xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức, điều này đã chứng tỏ vị trí, vai trò quan trọng của đạo đức trong xây dựng và chỉnh đốn Đảng.

Xây dựng Đảng về đạo đức được làm tốt sẽ tạo nền tảng mạnh mẽ cho xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Ngược lại, xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức được thực hiện tốt sẽ vừa trực tiếp tạo dựng uy tín, đạo đức cho Đảng, vừa hỗ trợ, tiếp sức cho các hoạt động lãnh đạo của Đảng.

Xây dựng Đảng về đạo đức là “nền tảng”, là “cái gốc” cho Đảng vững bền và đủ sức hoàn thành mọi nhiệm vụ, vượt mọi khó khăn.

Xây dựng Đảng về đạo đức là vấn đề đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt ra ngay từ khi chuẩn bị thành lập Đảng, cũng như trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Trong diễn văn tại Lễ kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập Đảng (3/2/1930 - 3/2/1960), Người nói: “Đảng ta là đạo đức, là văn minh”. Không chăm lo xây dựng đạo đức cho cán bộ, đảng viên, Đảng khó có thể thực hiện được đến cùng mục tiêu cao cả của cách mạng, cho nên, Người khẳng định: “Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang”. Trước lúc đi xa, trong Di chúc, Người căn dặn: “Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng vai trò của đạo đức cách mạng trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng xã hội mới. Theo Người, đạo đức là “nền tảng”, là “cái gốc” của cán bộ, đảng viên. Người khẳng định: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”. Người đòi hỏi Đảng ta phải là Đảng của đạo đức. Con đường cách mạng không bằng phẳng, mà nhiều quanh co, chông gai, gian khổ, hy sinh, đòi hỏi phải có những con người thực sự trung thành, hăng hái cách mạng. Người chỉ rõ: “Làm cách mạng để cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới là một sự nghiệp rất vẻ vang, nhưng nó cũng là một nhiệm vụ rất nặng nề, một cuộc đấu tranh rất phức tạp, lâu dài, gian khổ. Sức có mạnh mới mang được nặng, mới đi được xa. Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang.

Nhấn mạnh vai trò hàng đầu của đạo đức cách mạng, song, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta không bao giờ tách rời đạo đức và tài năng, mà coi đó là hai yếu tố cơ bản thống nhất biện chứng trong nhân cách của người cách mạng “vừa hồng, vừa chuyên ”. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Có tài phải có đức. Có tài không có đức, tham ô, hủ hoá có hại cho nước. Có đức mà không có tài như ông Bụt ngồi trong chùa không giúp ích gì được ai”. Tài năng là điều kiện cực kỳ quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu và lý tưởng của đạo đức. Thiếu tài năng, người cán bộ không có đủ điều kiện, cơ sở khoa học để thể hiện đạo đức cách mạng trong thực tiễn.

Đạo đức cùng với năng lực tạo nên nhân cách của mỗi người, mỗi cán bộ, đảng viên. Trong mỗi tổ chức đảng và trong toàn Đảng, nhân cách của từng đảng viên, của cấp ủy, nhất là người đứng đầu cấp ủy phản ánh diện mạo đạo đức, nhân cách của Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn mỗi cán bộ, đảng viên rằng: “Đảng ta là một đảng cầm quyền, mỗi đảng viên và cán bộ phải thực sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thực sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư, phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”.

Đạo đức là yếu tố làm nên sức mạnh của Đảng, tạo ra sự hấp dẫn cho Đảng đối với quần chúng và làm cho Đảng trở thành một Đảng chân chính, vĩ đại. Đặc biệt, khi Đảng trở thành một đảng cầm quyền, hơn thế nữa, lại cầm quyền trong điều kiện kinh tế thị trường, thì vấn đề đạo đức của Đảng, nhất là việc làm thế nào để Đảng thật sự vững vàng, trong sáng về đạo đức là một vấn đề vừa mang tính cấp bách, vừa thường xuyên và lâu dài. Nếu lơ là trong xây dựng Đảng về đạo đức hoặc đồng nhất một cách giản đơn xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng với xây dựng Đảng về đạo đức, thì tất yếu sẽ dẫn đến những hệ quả khó lường - đó chính là sự suy thoái về đạo đức, lối sống của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong Đảng.

Dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta, lớp lớp đảng viên đã phấn đấu theo những giá trị đạo đức cao đẹp được Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu ra như: trung với nước, hiếu với dân; cần - kiệm - liêm - chính, chí công vô tư, làm xuất hiện những tấm gương sáng ngời về đạo đức cách mạng, tiêu biểu cho đạo đức tốt đẹp của Đảng. Chính với những phẩm chất ấy, Đảng ta mới trở thành một Đảng cách mạng vững vàng, vượt qua mọi thử thách, được nhân dân tin yêu, lãnh đạo cả dân tộc làm nên những thắng lợi to lớn của sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Qua thực tiễn xây dựng Đảng trong nhiều năm, nhất là từ khi bước vào thời kỳ đổi mới đến nay, cũng như qua sự đổ vỡ của một loạt đảng cộng sản cầm quyền, chúng ta thấy, đạo đức đã trở thành một mặt rất quan trọng, cần phải quan tâm xây dựng để Đảng thực sự xứng đáng là Đảng cầm quyền, “là đạo đức, là văn minh”, lãnh đạo thắng lợi sự nghiệp đổi mới. Nếu không nhận thức đầy đủ và làm tốt việc xây dựng Đảng về mặt đạo đức thì hậu quả khó lường trước được. Chính vì vậy,việc đưa xây dựng Đảng về đạo đức thành một nội dung chủ yếu trong xây dựng Đảng không chỉ là vấn đề thực tiễn, mà còn là một phát triển lý luận về xây dựng Đảng trong điều kiện mới.

Một số giải pháp xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam về đạo đức trong giai đoạn hiện nay

Một là, nâng cao nhận thức cho toàn Đảng về yêu cầu, nội dung, nhiệm vụ xây dựng Đảng về đạo đức. Cần làm cho các cấp ủy, tổ chức đảng và toàn thể đảng viên hiểu rõ, xây dựng Đảng về đạo đức là một nhiệm vụ chủ yếu trong xây dựng Đảng, để tạo ra nhận thức mới, biện pháp xây dựng đạo đức của Đảng phù hợp với yêu cầu của Đảng Cộng sản cầm quyền. Khắc phục tình trạng lệch lạc, xem nhẹ giáo dục đạo đức cách mạng trong không ít tổ chức đảng vừa qua, đẩy mạnh việc giáo dục đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên để thực hiện cho được lời căn dặn của Bác: “Mỗi đảng viên và cán bộ phải thực sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”. Đặc biệt, đề cao trách nhiệm chính trị và trách nhiệm đạo đức của cấp ủy, của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền và đoàn thể.

Hai là, tăng cường tuyên truyền, giáo dục đạo đức cách mạngcho cán bộ, đảng viên. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Mọi việc thành hay là bại, là do cán bộ có thấm nhuần đạo đức cách mạng, hay là không”1. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần tiến hành công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên một cách thường xuyên, liên tục, tránh hình thức. Nội dung giáo dục phải lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm gốc, để mỗi cán bộ, đảng viên nhận thức rõ rằng: tận trung với nước, tận hiếu với dân, coi phục vụ nhân dân là lẽ sống cao thượng nhất, quyết tâm suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng chính là mục tiêu lớn nhất cần đạt tới. 

Để công tác giáo dục có hiệu quả, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần phải nghiên cứu, đổi mới hình thức giáo dục cho phù hợp. Đặc biệt coi trọng “giáo dục thông qua hành động gương mẫu của người đứng đầu”, nghĩa là, phải phát huy vai trò gương mẫu, nói đi đôi với làm của cấp ủy viên và người đứng đầu cấp ủy, tổ chức Đảng trong xây dựng, tu dưỡng và rèn luyện đạo đức. Người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng phải gương mẫu về đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên noi theo; đảng viên đi trước phải làm gương cho đảng viên đi sau; đảng viên giữ cương vị, chức vụ càng cao thì phải càng gương mẫu, trong sáng về đạo đức. Có như vậy, công tác giáo dục đạo đức, lối sống mới đạt hiệu quả thiết thực. Điều này, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã dạy: “Nói chung thì các dân tộc phương Đông đều giàu tình cảm, và đối với họ một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền”2. Mặt khác, thực tế cũng cho thấy, ở cấp ủy, tổ chức đảng nào mà người đứng đầu luôn gương mẫu, chí công vô tư, trong sáng về đạo đức, thì cấp ủy, tổ chức đảng đó luôn đoàn kết, thống nhất, phát huy tốt vai trò lãnh đạo và ở đó cũng không có hoặc có rất ít hiện tượng đảng viên suy thoái về đạo đức, lối sống.

Ba là, kết hợp chặt chẽ xây dựng Đảng về đạo đức với xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Để gắn xây dựng Đảng về đạo đức với xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức, cùng với việc tiến hành các nội dung xây dựng về đạo đức thì cần phải hết sức quan tâm thực hành rộng rãi dân chủ trong Đảng, phải nghiêm chỉnh thực hành tự phê bình và phê bình, thường xuyên lắng nghe và tiếp thu ý kiến đóng góp của người dân về xây dựng Đảng, thực hiện sự giám sát, kiểm tra của nhân dân đối với tổ chức đảng và các cán bộ, đảng viên. Thực hiện công khai, minh bạch thông tin và chế độ trách nhiệm trong Đảng, trong các cơ quan công quyền, trong các tổ chức đoàn thể để dân biết, dân bàn, dân kiểm tra.

Bốn là, tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, gắn với tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đẩy mạnh tự phê bình và phê bình. Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một nội dung quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược đủ năng lực, phẩm chất, ngang tầm nhiệm vụ; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện "tự diễn biến”, "tự chuyển hóa" trong nội bộ, đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu.

Đề cao trách nhiệm nêu gương, tự giác học trước, làm theo trước để nêu gương của người đứng đầu và cán bộ chủ chốt các cấp, của cán bộ, đảng viên trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.Gắn học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay và Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ; tạo chuyển biến rõ rệt ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, quan liêu trong Đảng.

Năm là, đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, xây dựng lề lối, phong cách làm việc khoa học, dân chủ, sâu sát với cơ sở, gắn bó với nhân dân. Mỗi cán bộ phải biết cách tập hợp được tài năng, trí tuệ của nhiều người, của tập thể để phấn đấu cho mục tiêu chung; phải tạo ra được một không khí dân chủ thực sự trong nội bộ; thực hành dân chủ là chìa khoá vạn năng có thể giải quyết mọi vấn đề theo lời dạy của Bác: “Dân chủ, sáng kiến, hăng hái, ba điều đó rất quan hệ với nhau. Có dân chủ mới làm cho cán bộ và quần chúng đề ra sáng kiến. Những sáng kiến đó được khen ngợi, thì những người đó càng thêm hăng hái, và người khác cũng học theo. Và, trong khi tăng thêm sáng kiến và hăng hái làm việc, thì những khuyết điểm lặt vặt, cũng tự sửa chữa được nhiều”, có dân chủ thì mới “khiến cho cán bộ cả gan nói, cả gan đề ra ý kiến”.

Đồng thời với phương pháp, tác phong công tác dân chủ, cũng yêu cầu đội ngũ cán bộ lãnh đạo phải có “Cách làm việc có khoa học”. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Nếu mỗi cán bộ, mỗi đảng viên làm việc đúng hơn, khéo hơn, thì thành tích của Đảng còn to tát hơn nữa”. "đúng hơn", "khéo hơn" chính là cách lãnh đạo, quản lý khoa học. Phong cách lãnh đạo, quản lý khoa học đòi hỏi cách làm việc phải đúng với quy luật khách quan, mang tính kế hoạch, bài bản, sáng tạo và hiệu quả.

Sáu là, đẩy mạnh cuộc đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí; xử lý nghiêm minh những cán bộ, đảng viên sai phạm, đồng thời tăng cường tuyên truyền, biểu dương gương những cán bộ, đảng viên tốt. Tình trạng quan liêu, tham nhũng, lãng phí xảy ra trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên đã và đang làm xói mòn đạo đức tốt đẹp của Đảng. Đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, lãng phí trước hết phải chủ động phòng ngừa, không để xảy ra tham nhũng, lãng phí; đồng thời xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, lãng phí, bao che, dung túng, tiếp tay cho các hành vi tham nhũng, lãng phí, can thiệp, ngăn cản việc chống tham nhũng, lãng phí.

Cần đẩy mạnh việc nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, để bảo đảm công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí có hiệu lực, hiệu quả, nhất là trong các lĩnh vực có nguy cơ tham nhũng cao như: quản lý, sử dụng đất đai, khai thác tài nguyên, khoáng sản; thu chi ngân sách, mua sắm công, tài chính, ngân hàng, thực hiện các dự án đầu tư xây dựng cơ bản; công tác cán bộ; quản lý doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; giáo dục, đào tạo và y tế. Đồng thời, phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí.

Phải kiên quyết, kiên trì xây dựng cơ chế phòng ngừa, cơ chế răn đe để không thể tham nhũng và không dám tham nhũng; ngăn chặn có hiệu quả quan hệ “lợi ích nhóm”; chống đặc quyền, đặc lợi, khắc phục “tư duy nhiệm kỳ”; đẩy mạnh cải cách hành chính, cải cách tư pháp; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí.

Bảy là, tăng cường sự tu dưỡng, rèn luyện của mỗi đảng viên; đề cao vai trò gương mẫu của cán bộ lãnh đạo, nhất là người đứng đầu. Bằng hành động cụ thể, mỗi đảng viên của Đảng phải gương mẫu trong lối sống, thực sự “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”, ra sức phục vụ lợi ích chung của giai cấp, của nhân dân, luôn đặt lợi ích của Đảng, của nhân dân lên trên lợi ích cá nhân; không ngừng rèn luyện ý thức tổ chức kỷ luật, chấp hành nghiêm chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Cần đặc biệt đề cao vai trò gương mẫu nêu gương sáng về phẩm chất, trí tuệ của đội ngũ cán bộlãnh đạo của Đảng, nhất là người đứng đầu. Hiện nay, cần thực hiện tốt Quy định số 101-QĐ/TW ngày 7/6/2012 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp và Quy định số 08-QĐi/TW ngày 25/10/2018, của Ban Chấp hành Trung ương, về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương, yêu cầu cán bộ có chức vụ càng cao thì càng phải gương mẫu. Đây vừa là quyết tâm chính trị của Đảng, vừa là môi trường thuận lợi để cán bộ cấp cơ sở rèn luyện phong cách lãnh đạo, quản lý cho mình. Hơn ai hết, người cán bộ lãnh đạo, nhất là người đứng đầu phải nêu tinh thần gương mẫu học tập, rèn luyện suốt đời theo tấm gương, đạo đức Hồ Chí Minh.

Tám là, xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách, quy định, quy phạm pháp luật, khắc phục các sơ hở về chính sách, pháp luật để ngăn chặn sự lợi dụng; tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm minh cán bộ, đảng viên thoái hóa về đạo đức, coi thường, vi phạm kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Cần rà soát, phát hiện và khắc phục ngay những sơ hở trong cơ chế, chính sách đã tạo điều kiện cho tham nhũng, tiêu cực tồn tại và phát triển.Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử để nâng cao hiệu quả công tác giáo dục, răn đe, phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Kiện toàn và tăng cường trách nhiệm, nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan phòng, chống tham nhũng. Xét xử nghiêm những vụ án tham nhũng, trước hết là những vụ nghiêm trọng, phức tạp, được nhân dân quan tâm. Đặc biệt, phải xử lý thật nghiêm những cán bộ, đảng viên thoái hóa, biến chất, vi phạm pháp luật, tham nhũng.

Xây dựng Đảng ta về đạo đức trong giai đoạn hiện nay thực sự là vấn đề có ý nghĩa lý luận và thực tiễn to lớn, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, làm cho Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh, xứng đáng với sự tin cậy của nhân dân,hoàn thành những trọng trách của mình trước nhân dân và dân tộc.Xây dựng Đảng về đạo đức là trách nhiệm của toàn Đảng từ Trung ương đến cơ sở, là trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên.Do đó, mỗi cán bộ, đảng viên phải không ngừng học tập, rèn luyện, nêu cao tính tiên phong, gương mẫu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Phạm Thị Hạnh

NCS, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh

Chú thích:

1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t. 9, tr. 354.

2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.4, tr.171.

Tài liệu tham khảo

1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: Giáo trình Đạo đức học (dùng cho hệ Cử nhân chính trị), Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000.

2. TS. Bùi Đình Phong - TS. Phạm Ngọc Anh: Công tác xây dựng Đảng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Nxb. Lao động, Hà Nội, 2001.

3.Ban Tuyên giáo Trung ương: Những nội dung cơ bản của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội, 2016.

4.GS. TS. Phùng Hữu Phú - PGS. TSKH. Nguyễn Văn Đặng - PGS. TS. Nguyễn Viết Thông (Đồng chủ biên): Tìm hiểu một số thuật ngữ trong văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội, 2016.

5. Hội đồng Lý luận Trung ương: Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh trong tình hình mới - Kinh nghiệm Trung Quốc, kinh nghiệm Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội, 2013.