Cùng dự buổi làm việc có ông Hầu A Lềnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch - Tổng thư ký UBTƯ MTTQ Việt Nam; bà Trương Thị Ngọc Ánh, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, cùng các vị Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Hội đồng tư vấn UBTƯ MTTQ Việt Nam, đại diện các bộ, ngành Trung ương.

Theo Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Trương Thị Ngọc Ánh, các phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư" và "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh" thời gian qua đã góp phần quan trọng làm cho đời sống văn hoá của nhân dân ngày càng phong phú, nhiều giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc được phát huy, nhiều chuẩn mực văn hóa, đạo đức mới được hình thành...

Tuy nhiên, các phong trào còn bộc lộ những hạn chế, nhất là kết quả công nhận Gia đình văn hóa, Khu dân cư văn hóa, xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới; phường, thị trấn đạt danh hiệu văn minh đô thị chưa phản ánh thực chất phong trào, còn chạy theo chỉ tiêu trên giao; có sự chồng chéo về nội dung, danh hiệu thi đua của các phong trào, cuộc vận động ở xã, phường, thị trấn, khu dân cư.

Đơn cử, trên cùng một địa bàn xã, cùng thời điểm phải tiến hành bình xét để công nhận 3 danh hiệu khác nhau cho 3 phong trào; một địa bàn dân cư có nhiều danh hiệu do một cơ quan công nhận. Cùng một đối tượng vận động là cá nhân, hộ gia đình lại có nhiều danh hiệu khác nhau…

Phó Chủ tịch Trương Thị Ngọc Ánh cho rằng, thực trạng này đặt ra yêu cầu đổi mới việc thực hiện các phong trào, cuộc vận động theo hướng lồng ghép, thống nhất các nội dung, tiêu chí xác định danh hiệu, hình thức khen thưởng. Trước mắt cần thống nhất từ cấp xã tới cấp tỉnh có một Ban Chỉ đạo chung các phong trào, cuộc vận động xây dựng đời sống văn hoá.

Tại cuộc họp đại diện các bộ, ngành, MTTQ Việt Nam tập trung thảo luận về những giải pháp nhằm khắc phục những bất cập, tồn tại trong triển khai các phong trào, cuộc vận động văn hoá như cơ cấu chỉ đạo, điều hành đến quy trình, tiêu chí bình chọn, công nhận danh hiệu văn hoá.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thuỷ cho rằng, hiện nay việc công nhận một số danh hiệu văn hoá có tiêu chí chưa rõ ràng, quy trình thủ tục dễ dãi, thậm chí buông lỏng dưới cơ sở. Hiện nay Bộ VHTT&DL đang khẩn trương xây dựng và hoàn thiện quy định về quy trình, tiêu chí công nhận các danh hiệu văn hoá trên cơ sở tham khảo, lấy ý kiến các chuyên gia, địa phương trước khi ban hành.

Phó Trưởng Ban Thi đua-Khen thưởng Trung ương Phạm Huy Giang bày tỏ quan điểm khi triển khai các phong trào thi đua phải có mục tiêu, đối tượng rõ ràng; quá trình triển khai có đôn đốc, giám sát, sơ kết, tổng kết. Trong năm 2018, các bộ, ngành cần rà soát, đánh giá, gom lại các phong trào bảo đảm tập trung nguồn lực, hiệu quả thực hiện. Mô hình Ban chỉ đạo càng xuống cơ sở càng nên gọn nhẹ, không nên máy móc trên thế nào dưới cũng như vậy.

Từ các ý kiến tại cuộc họp, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn thống nhất cao với kiến nghị chỉ thành lập một ban chỉ đạo thực hiện các phong trào, cuộc vận động xây dựng đời sống văn hoá ở địa phương và khu dân cư. Theo đó, trên cơ sở thống nhất Ban Chỉ đạo ở Trung ương sẽ tiến hành triển khai ở địa phương, cơ sở.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị cần thống nhất các tiêu chí để khen thưởng theo hướng gọn danh hiệu, với 3 danh hiệu chính dành cho gia đình, xã, phường, thị trấn là “xã đạt chuẩn nông thôn mới”, “phường, thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh”, “gia đình đình tiêu biểu”.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam thể hiện sự trân trọng đối với những đóng góp của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thời gian qua đã sát cánh cùng Chính phủ phát động các phong trào thi đua, nếu không có sự chung tay vào cuộc của Mặt trận, các phong trào thi đua không thể thành công.

Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, hiện nay các phong trào, cuộc vận động xây dựng đời sống văn hoá không chỉ chồng chéo mà việc xét chọn, công nhận các danh hiệu cũng quá hình thức dẫn đến tình trạng gia đình văn hoá, làng văn hoá nhưng vẫn còn tệ nạn, trật tự an ninh không tốt, rác thải vẫn vứt bừa bãi…

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị các tiêu chí công nhận danh hiệu văn hoá cần chi tiết, cụ thể. Hình thức, cách thức khen thưởng phải trang trọng, xứng đáng. Bên cạnh đó cần rà soát các tiêu chí công nhận danh hiệu văn hoá vốn đang nặng về cơ sở vật chất để quan tâm nhiều hơn đến nền tảng văn hóa, để người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, chan hoà, có tình người.

Đối với việc sáp nhập thành một ban chỉ đạo thống nhất, Phó Thủ tướng đề nghị cần thực hiện trên tinh thần Trung ương làm trước, rồi hướng dẫn cho các địa phương. Trong cơ cấu ban chỉ đạo, MTTQ giữ vai trò tổ chức, chỉ đạo, vận động cùng sự sát cánh của chính quyền, địa phương và các bộ, ngành, tổ chức đoàn thể.

Hương Diệp - Ảnh Kỳ Anh