Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Nguyễn Hưng Vượng phát biểu tại Hội thảo

Tham dự hội thảo có ông Đỗ Duy Thường, Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ-Pháp luật, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Tiến sỹ Tạ Văn Sỹ, Nguyên Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam. Các đồng chí trong Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh, đại diện lãnh đạo Ban Dân vận Tỉnh ủy, các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh, MTTQ cấp huyện, cấp xã, Ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư.

Với tính chất là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp xã hội, dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Vì thế, nguyên tắc chủ đạo trong tổ chức và hoạt động của MTTQ Việt Nam là hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động giữa các thành viên. Có thể thấy, hiệp thương dân chủ bao giờ cũng song hành cùng với phối hợp, thống nhất hành động. Nếu tách rời hiệp thương dân chủ và phối hợp, thống nhất hành động thì sự phối hợp và thống nhất hành động sẽ chỉ là hình thức. Trong tổ chức và hành động của MTTQ Việt Nam, chỉ khi nào các vấn đề được thảo luận kỹ lưỡng, dân chủ, các ý kiến khác nhau được tôn trọng, miễn là không trái với tôn chỉ, mục đích hoạt động của MTTQ Việt Nam thì khi đó, các thành viên mới tự nguyện thực hiện và sự phối hợp, thống nhất hành động mới thu hút được sự tham gia của đông đảo các thành viên và đạt được kết quả, hiệu quả thiết thực.

Trong thời gian qua, MTTQ Việt Nam các cấp trong tỉnh đã thực hiện tốt vai trò chủ trì trong việc phát động và tổ chức thực hiện các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, thu hút đông đảo các tầng lớp Nhân dân tham gia, phát huy tinh thần thi đua sáng tạo và các nguồn lực trong xã hội, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của địa phương. Với phương châm “Lấy sức dân để chăm lo cho đời sống Nhân dân”, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp chủ trì hiệp thương, phối hợp với các tổ chức thành viên vận động Nhân dân thực hiện có hiệu quả Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, Cuộc vận động “Ngày vì người nghèo”, Đề án xóa nhà ở tạm, dột nát cho hộ nghèo trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2021 - 2025, Phong trào “Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa”, Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. MTTQ Việt Nam các cấp đã phối hợp tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và Nhân dân thu gom, phân loại rác thải tại nguồn; thành lập và duy trì hoạt động của trên 2 nghìn nhóm tự quản về xử lý rác thải và chống rác thải nhựa ở khu dân cư; vận động xây dựng và sử dụng hiệu quả trên 5 nghìn bể, hố ủ rác hữu cơ tại hộ gia đình, khu dân cư, hình thành thói quen phân loại, thu gom, xử lý rác thải ngay tại hộ gia đình, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của người dân trong công tác bảo vệ môi trường. Đã có gần 22.500 nhà ở cho người nghèo được hỗ trợ làm mới, sửa chữa với số tiền trên 350 tỷ đồng; đóng góp trên 826.000m2 đất, hàng trăm nghìn ngày công lao động làm trên 4.200km đường giao thông nông thôn. Tích cực tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang... góp phần đưa 62/122 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 09 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 01 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, thành phố Tuyên Quang hoàn thành việc xây dựng nông thôn mới; tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm còn 18,9%.

Hàng năm, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam từ tỉnh đến cơ sở đã chủ trì phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp xây dựng, thực hiện hiệu quả chương trình giám sát, phản biện xã hội theo Quyết định số 217 của Bộ Chính trị về việc ban hành quy chế giám sát và phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam và các đoàn thể chính trị-xã hội. Kết quả, từ năm 2014 đến nay, MTTQ Việt Nam các cấp đã chủ trì tổ chức 948 cuộc giám sát, 299 hội nghị phản biện xã hội. Qua đó đã kịp thời kiến nghị nội dung thiết thực, góp phần đảm bảo tính đúng đắn, phù hợp với thực tiễn và cơ bản được các cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu góp phần hoàn thiện các chính sách khi ban hành đạt chất lượng, hiệu quả. MTTQ Việt Nam các cấp từ tỉnh đến cơ sở chủ động, bám sát các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh, chủ trì hiệp thương với các tổ chức thành viên làm tốt công tác giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp đảm bảo tiêu chuẩn, điều kiện, góp phần tổ chức thành công cuộc bầu cử trên địa bàn tỉnh.

Tại Đại hội đại biểu Ủy ban MTTQ các cấp nhiệm kỳ 2019-2024, đã hiệp thương cử 5.280 người tham gia Ủy ban MTTQ, hiệp thương cử  460 người tham gia Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cùng cấp. Đó là kết quả của sự hiệp thương thống nhất giữa MTTQ với các thành viên trong quá trình chuẩn bị nhân sự cho Đại hội MTTQ các cấp trong tỉnh.

Từ thực tiễn tổ chức và hoạt động của MTTQ Việt Nam các cấp trong tỉnh cho thấy, nguyên tắc hiệp thương dân chủ được thực hiện rất hiệu quả với đặc tính riêng. Hiệp thương dân chủ trong MTTQ Việt Nam chính là sự thực hành dân chủ, phát huy trí tuệ, đề cao trách nhiệm đại diện của mọi thành viên, thuyết phục lẫn nhau, hướng tới sự đồng thuận, thống nhất ý chí và hành động vì lợi ích chung... Căn cứ vào tính chất tổ chức và nhiệm vụ chính trị của mình, MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên đều chủ động xây dựng và đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động nhằm tập hợp, thu hút các tầng lớp Nhân dân, các giới, đồng bào hướng vào thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, đối ngoại, củng cố và mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Dù đạt được những kết quả đáng khích lệ, nhưng trong tổ chức và hoạt động của MTTQ Việt Nam các cấp trong tỉnh thời gian qua, công tác hiệp thương dân chủ vẫn còn những hạn chế, như sự phối hợp giữa các thành viên của MTTQ Việt Nam còn thiếu chặt chẽ; vai trò chủ trì, phối hợp của Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp trong một số nội dung, chương trình chưa tạo được sức hấp dẫn, chưa khơi dậy sự quan tâm, hưởng ứng tích cực của tổ chức thành viên, vì thế vẫn còn tình trạng đôi lúc một số tổ chức thành viên chưa chú trọng đúng mức đến chương trình chung, chủ yếu thực hiện riêng rẽ, đơn lẻ. Một số tổ chức thành viên chưa chủ động đề xuất những vấn đề, nội dung cần có sự phối hợp với các tổ chức thành viên khác. Một số vị Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam đại diện cho các tổ chức thành viên chưa phát huy hết vai trò đại diện cho tổ chức, cho tầng lớp, giới mình tham gia trong MTTQ Việt Nam; vai trò của thành viên cá nhân chưa rõ nét...

Tại Hội thảo, có 7 lượt ý kiến tham luận đã làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về vai trò chủ trì hiệp thương của MTTQ Việt Nam các cấp. Đánh giá thực trạng vai trò chủ trì hiệp thương của MTTQ Việt Nam các cấp; những khó khăn, vướng mắc, kinh nghiệm, cách làm hay trong quá trình hiệp thương phối hợp của MTTQ Việt Nam các cấp trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua. Qua đó đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao vai trò chủ trì hiệp thương của MTTQ Việt Nam các cấp, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của công tác Mặt trận trong giai đoạn hiện nay.

Quang cảnh Hội thảo

Phát biểu kết luận Hội thảo, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Nguyễn Hưng Vượng khẳng định Hội thảo tổ chức có ý nghĩa hết sức quan trọng, rất cần thiết và phù hợp trong tình hình công tác Mặt trận nói chung và MTTQ tỉnh Tuyên Quang nói riêng. Hội thảo đã làm rõ vấn đề lý luận và thực tiễn, qua đó nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ MTTQ các cấp về vai trò của MTTQ trong chủ trì hiệp thương triển khai thực hiện trong triển khai, thực hiện các phong trào, các cuộc vận động.

Trong thời gian tới, MTTQ Việt Nam các cấp trong tỉnh cần làm tốt công tác chủ trì hiệp thương dân chủ, phối hợp và thống nhất hành động trong công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và Nhân dân thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương; hiệp thương dân chủ thực hiện tốt các phong trào, các cuộc vận động, trọng tâm là: Đề án xóa nhà ở tạm, dột nát cho hộ nghèo; Phong trào “Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa”, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới việc tang; hiệp thương làm tốt công tác giám sát, phản biện xã hội; công tác cán bộ đảm bảo cơ cấu, thành phần.

Mặt khác, cần thực hiện hiệp thương dân chủ trong các cơ quan, các cấp; trong thực hiện cơ chế, chính sách áp dụng trong hệ thống Mặt trận. Thường xuyên đổi mới hình thức hiệp thương dân chủ, tăng cường công tác tập huấn, tọa đàm, hội thảo; gắn công tác kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết, biểu dương khen thưởng trong tổ chức và hoạt động.  

Uỷ ban MTTQ tỉnh Tuyên Quang