Thực tế, tại cơ sở, người dân ở nơi thực hiện dự án đầu tư là những chủ thể có điều kiện thuận lợi nhất có thể mắt thấy, tai nghe những gì đang diễn ra, có thể phản ánh và cung cấp những thông tin trung thực nhất về dự án đầu tư cho các cơ quan có thẩm quyền thực hiện nhiệm vụ quản lý của mình. 

Như tại xã Mão Điền (huyện Thuận Thành), thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, với sự tham gia của Ban TTND nhiều nội dung như việc thực hiện các chế độ chính sách, thực hiện hương ước, quy ước của thôn, các khoản đóng góp của nhân dân đã được công khai thực hiện. Cùng với đó các công trình xây dựng trên địa bàn của xã từ vốn đầu tư của Nhà nước và các công trình phúc lợi do nhân dân đóng góp cũng được giám sát thông qua hoạt động của Ban GSĐT của cộng đồng. Trong 5 năm, Ban GSĐT của cộng đồng xã Mão Điền đã thực hiện giám sát 12 công trình xây dựng trên địa bàn bằng nguồn vốn nhà nước đầu tư cùng nhiều công trình có nguồn vốn do nhân dân tự nguyện đóng góp. Với sự vào cuộc tích cực, hiệu quả của ban GSĐT của cộng đồng những sai phạm đã được kịp thời phát hiện, qua đó kịp thời kiến nghị chủ đầu tư, nhà thầu điều chỉnh, đảm bảo chất lượng các công trình trên địa bàn.

Tương tự như vậy, thông qua hoạt động, các ban TTND, ban GSĐT của cộng đồng xã Quỳnh Phú (huyện Gia Bình) đã phát hiện, kiến nghị giải quyết nhiều vụ việc liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của công dân. Cụ thể Ban Thanh tra nhân dân đã phối hợp với Thường trực HĐND tổ chức các cuộc giám sát ở 6 khu dân cư về việc thu nộp các loại thuế quỹ đóng góp với Nhà nước. Kết quả giám sát cho thấy các thôn đều chấp hành tốt, không có thôn nào thu vượt mức, không đúng đối tượng hoặc thu các loại quỹ đóng góp tại địa phương đều được bàn bạc dân chủ, công khai.

Song song với đó, các công trình xây dựng trên địa bàn đều có Ban GSĐT của cộng đồng tham gia giám sát. Qua giám sát phát hiện 1 công trình, nhà thầu xây dựng tập kết cọc bê tông không đúng với thiết kế và đã đề nghị chủ đầu tư thay đổi và thực hiện theo đúng thiết kế.

Có thể khẳng định, việc phát huy vai trò giám sát của người dân tại cộng đồng với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” đã mang lại những hiệu quả thiết thực, hạn chế được các sai phạm trong quá trình triển khai các công trình, dự án.

Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bắc Ninh Lê Đức Kỳ cho biết, hiện nay, toàn tỉnh Bắc Ninh có 126 TTND và 303 Ban GSĐTcủa cộng đồng. Trong năm 2019, hoạt động của Ban TTND, Ban GSĐT của cộng đồng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh tiếp tục đi vào nền nếp và phát huy hiệu quả thiết thực. Qua hoạt động các Ban TTND đã giám sát được gần 298 vụ việc, kiến nghị tới các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết 51 vụ việc. Cùng với đó, các Ban GSĐT của cộng đồng cũng đã tiến hành giám sát được 666 công trình xây dựng trên địa bàn các xã, phường, thị trấn. Qua giám sát đã phát hiện được 39 công trình có dấu hiệu vi phạm. Các Ban GSĐT của cộng đồng đã tiến hành làm thủ tục kiến nghị cơ quan nhà nước xem xét giải quyết. Kết quả số vụ việc sai phạm, phát hiện kiến nghị đã được xử lý và trả lời đạt tỷ lệ 100%.

Để thực hiện có hiệu quả hoạt động giám sát, phản biện xã hội trong nhiệm kỳ 2019-2024, MTTQ Việt Nam các cấp tỉnh Bắc Ninh sẽ chủ động phối hợp với chính quyền và các tổ chức thành viên tăng cường giám sát việc thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; trọng tâm là giám sát những lĩnh vực có liên quan trực tiếp đến đời sống của người dân; tham gia phản biện việc hoạch định chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của địa phương có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân.

Đặc biệt, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh Bắc Ninh sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Ban TTND, Ban GSĐT của cộng dồng. Mục tiêu đặt ra là Mặt trận các cấp hàng năm chỉ đạo, hướng dẫn các Ban TTND, Ban GSĐT của cộng đồng hoạt động thường xuyên, trong đó có 75% trở lên hoạt động có hiệu quả.

Anh Vũ