Tăng cường công tác đối ngoại nhân dân của MTTQ Việt Nam: Một năm nhìn lại

(Mặt trận) - Thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, việc triển khai đồng bộ, sáng tạo, hiệu quả các hoạt động đối ngoại, bao gồm đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân. Hoạt động đối ngoại của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã góp phần đưa các mối quan hệ đối ngoại của Việt Nam đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả hơn. Trong thời gian tới, Mặt trận cần tập trung một số giải pháp chủ động, tích cực triển khai các hoạt động công tác đối ngoại nhân dân, trong đó tập trung tăng cường, củng cố quan hệ với các nước truyền thống, láng giềng: Trung Quốc, Lào, Campuchia, Cuba, Nga...

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp làm việc với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước CHDCND Lào tiếp Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến

Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến thăm hữu nghị Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào và dự Hội nghị Chủ tịch Mặt trận 3 nước Campuchia - Lào - Việt Nam

Đồng chí Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và đồng chí Vương Hộ Ninh (Wang Huning), Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch Hội nghị Chính trị Hiệp thương Nhân dân Toàn quốc Trung Quốc (tháng 7/2023)

Đại hội lần thứ XIII của Đảng xác định nền ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại bao gồm ba trụ cột là đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân. Nhiệm vụ của đối ngoại là phát huy vai trò tiên phong trong việc tạo lập và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, huy động các nguồn lực bên ngoài để phát triển, nâng cao vị thế và uy tín của đất nước. Triển khai thực hiện hiệu quả đường lối đối ngoại của Đảng, công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế trong năm 2023 tiếp tục được mở rộng, đạt nhiều kết quả quan trọng; tiếp tục củng cố, nâng cao vị thế và uy tín của nước ta trên trường quốc tế. Trong đó, công tác đối ngoại nhân dân có vị trí, vai trò quan trọng trong thực hiện đường lối, chính sách đối ngoại chung, góp phần tạo môi trường quốc tế thuận lợi cho sự phát triển của đất nước, bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đối ngoại nhân dân đã góp phần tăng cường quan hệ đoàn kết, hữu nghị, hợp tác với nhân dân các nước, mở rộng mạng lưới bạn bè và đối tác quốc tế, tạo nền tảng quan hệ xã hội thuận lợi giữa nước ta với các nước; tham gia có trách nhiệm trong các hoạt động, cơ chế đa phương, đóng góp phù hợp cho phong trào nhân dân tiến bộ khu vực và thế giới; tích cực, chủ động hội nhập quốc tế, tham gia vận động các nguồn lực bên ngoài để phục vụ phát triển; tích cực vận động, đấu tranh, bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc; thực hiện có hiệu quả công tác thông tin đối ngoại, phát huy vai trò cầu nối, đoàn kết người Việt Nam ở nước ngoài. Phát huy vai trò, chức năng và nhiệm vụ của mình, một năm qua, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tổ chức triển khai nhiều hoạt động đối ngoại nổi bật, đa dạng, phong phú, thiết thực, hiệu quả.

Năm 2023 là năm thứ tư, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam triển khai Nghị quyết Đại hội IX của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và năm thứ ba thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã chủ động, tích cực triển khai các hoạt động công tác đối ngoại nhân dân, trong đó tập trung tăng cường, củng cố quan hệ với các nước truyền thống, láng giềng, như: Trung Quốc, Lào, Campuchia, Cuba, Nga... Thực hiện nhận thức chung của hai Lãnh đạo cao nhất của hai Đảng và nhằm cụ thể hóa Tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc được ký kết tháng 10/2022, Đoàn đại biểu cấp cao Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam do đồng chí Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam làm Trưởng đoàn đi thăm hữu nghị Trung Quốc (từ ngày 18 - 21/7/2023), chuyến thăm này Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến và Chủ tịch Chính hiệp Toàn quốc Trung Quốc Vương Hộ Ninh đã có cuộc hội đàm thành công và nhiều hoạt động phong phú hiệu quả, trong đó Đoàn đến chào xã giao đồng chí Chủ tịch Nhân đại Trung Quốc Triệu Lạc Tế và đi thăm Trường Đảng Trung ương Trung Quốc, thăm và làm việc với Chính hiệp thành phố Bắc Kinh.

 Đồng chí Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đồng chí Vương Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Phó Chủ tịch Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc. ẢNH: QUANG VINH

Đặc biệt vào tháng 11/2023, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Chính hiệp Toàn quốc Trung Quốc đã thống nhất tổ chức Giao lưu hữu nghị giữa Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Chính hiệp Toàn Quốc Trung Quốc cùng Mặt trận Tổ quốc - Chính hiệp các tỉnh/khu tự trị có chung đường biên giới lần thứ hai tại tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam (Giao lưu hữu nghị lần thứ nhất được tổ chức tại tỉnh Vân Nam, Trung Quốc tháng 4/2019).

Đoàn đại biểu cấp cao Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc do đồng chí Vương Dũng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Phó Chủ tịch Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc làm Trưởng đoàn thăm Việt Nam và dự Giao lưu hữu nghị lần thứ hai (từ ngày 27/11 - 1/12/2023). Các đại biểu đã tham dự Lễ khai mạc; dự Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc - Ngày truyền thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (18/11/1930-18/11/2023) của thành phố Hạ Long; dự Lễ trồng cây hữu nghị của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Chính hiệp Trung Quốc tại Công viên Lán Bè, thành phố Hạ Long; dự Hội nghị trao đổi kinh nghiệm công tác Mặt trận và Chính hiệp; chào xã giao đồng chí Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam; chào xã giao đồng chí Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến và tiếp xã giao Đoàn Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh.

Nhằm củng cố tăng cường hợp tác giữa Việt Nam và Cuba, Đoàn đại biểu cấp cao Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam do đồng chí Trương Thị Ngọc Ánh, Phó Chủ tịch làm Trưởng đoàn đi thăm và dự Đại hội Ủy ban Bảo vệ Cách mạng Cuba lần thứ X tại nước Cộng hòa Cuba, từ ngày 22 - 29/9/2023, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã vận động, hỗ trợ quà tặng bằng hiện vật cho đại biểu dự Đại hội X Ủy ban Bảo vệ Cách mạng Cuba.

Tăng cường mở rộng hoạt động đối ngoại nhân dân, tham gia các tổ chức quốc tế để thông tin, tuyên truyền về tình hình kinh tế, chính trị của Việt Nam với bạn bè quốc tế, từ ngày 30/10 - 4/11/2023 Đoàn đại biểu cấp cao Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam do đồng chí Nguyễn Hữu Dũng, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam làm Trưởng đoàn đi thăm và dự họp Đại hội đồng AICESIS và thăm, làm việc tại Liên bang Nga.

Việc trao đổi đoàn cấp cao với các đối tác láng giềng, bạn bè truyền thống là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, năm 2023, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức đón các Đoàn cấp cao, như: Đón Đoàn đại biểu cấp cao Ủy ban Trung ương Mặt trận Lào xây dựng đất nước do đồng chí Xỉn-lạ-vông Khút-phay-thun, Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Lào xây dựng đất nước làm Trưởng đoàn thăm và làm việc tại Việt Nam, từ ngày 24 - 28/4/2023. Đón Đoàn đại biểu cấp cao Ủy ban Bảo vệ Cách mạng Cuba do đồng chí Gerardo Hernandez Nordelo, Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Ủy viên Hội đồng Nhà nước, Chủ tịch Uỷ ban Bảo vệ Cách mạng Cuba làm Trưởng đoàn thăm và làm việc tại Việt Nam, từ ngày 16/5 - 21/5/2023, trong đó hai bên đã ký Bản thỏa thuận hợp tác ghi nhớ giai đoạn 2023 - 2028.

Đón Đoàn đại biểu cấp cao Hội đồng Quốc gia Mặt trận Đoàn kết Phát triển Tổ quốc Campuchia do Ngài Nhem Valy, Ủy viên Trung ương Đảng Nhân dân Campuchia, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Quốc gia Mặt trận Đoàn kết Phát triển Tổ quốc Campuchia làm Trưởng đoàn thăm và làm việc tại Việt Nam, từ ngày 28/5 - 1/6/2023. Đón Đoàn đại biểu cấp cao Hiệp hội nhân dân Singapore do Giám đốc điều hành Hiệp hội Jimmy Toh làm Trưởng đoàn thăm và làm việc tại Việt Nam từ ngày 3 - 6/7/2023; Đón Đoàn đại biểu giáo viên và học sinh tiêu biểu Trường song ngữ Lào - Việt Nam Nguyễn Du, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào sang thăm Việt Nam, từ ngày 20 - 25/8/2023.

Đại biểu tham dự Chương trình Giao lưu hữu nghị giữa Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam với Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc và Ủy ban MTTQ Việt Nam 07 tỉnh của Việt Nam với Chính hiệp 02 tỉnh/khu tự trị của Trung Quốc có chung đường biên giới lần thứ hai chụp ảnh lưu niệm

Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã phối hợp với Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc tổ chức thành công Giao lưu hữu nghị giữa Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam 7 tỉnh của Việt Nam với Chính hiệp 2 tỉnh/khu tự trị của Trung Quốc có chung đường biên giới lần thứ hai tại tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam, từ ngày 27/11 - 1/12/2023.

Trong khuôn khổ giao lưu hữu nghị, hai bên phối hợp tổ chức Hội nghị trao đổi kinh nghiệm công tác giữa Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Chính hiệp Trung Quốc tập trung vào trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong các lĩnh vực công tác như: Kinh nghiệm và giải pháp đổi mới, nâng cao chất lượng và phát huy vai trò của công tác giám sát, phản biện xã hội và tham gia xây dựng Đảng, chính quyền của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Chính hiệp Trung Quốc; Kinh nghiệm và giải pháp đổi mới trong tập hợp, lắng nghe ý kiến, kiến nghị của Nhân dân để phản ánh, kiến nghị tới Đảng, Nhà nước của Mặt trận và Chính hiệp; các tỉnh, huyện, xã có chung đường biên giới phối hợp trong công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân vùng biên giới Việt Nam - Trung Quốc hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển; Kinh nghiệm và các giải pháp đổi mới phương thức hoạt động của Mặt trận, Chính hiệp và các đoàn thể nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Có thể nói, các hoạt động đối ngoại năm 2023 của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã được triển khai tích cực, hiệu quả, thiết thực và cơ bản hoàn thành tốt các nhiệm vụ đề ra. Một số thành tựu nổi bật và là điểm nhấn năm 2023 cụ thể như: Kết quả thành công tổ chức Giao lưu hữu nghị lần thứ hai với Chính hiệp Trung Quốc tại Quảng Ninh với mục đích tiếp tục thực hiện nhận thức chung quan trọng đạt được giữa Lãnh đạo cao nhất của hai Đảng, hai Nhà nước và để thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc trong bối cảnh hai nước kỷ niệm 15 năm thiết lập quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện trong năm 2023.

Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Trung Quốc của Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến, hội đàm giữa Đoàn đại biểu Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Đoàn đại biểu Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc đã đạt được nhận thức chung quan trọng trong việc duy trì quan hệ hợp tác truyền thống hữu nghị, thân tình; mở rộng, tăng cường thêm các hình thức, nội dung hợp tác mới giữa hai tổ chức trong thời gian tới, góp phần tăng cường hiểu biết và tin cậy chiến lược giữa hai bên, tạo cơ sở và động lực quan trọng cho việc thúc đẩy toàn diện quan hệ Việt Nam - Trung Quốc trên tất cả các lĩnh vực. Đồng chí Vương Hộ Ninh, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch Chính hiệp toàn quốc Trung Quốc đã đánh giá chuyến thăm của Đoàn rất thành công.

Ngoài ra, việc ký kết thành công Thỏa thuận hợp tác giai đoạn 2023 - 2028 giữa Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Ủy ban Bảo vệ Cách mạng Cuba nhằm tăng cường, mở rộng thêm các phương hướng, nội dung hợp tác mới giữa hai tổ chức trong thời gian tới, góp phần củng cố và phát triển mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, thủy chung, trong sáng, hiếm có trong quan hệ quốc tế giữa hai Đảng, hai Nhà nước và Nhân dân hai nước Việt Nam - Cuba.

Bên cạnh đó, trong năm 2023, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tiếp tục duy trì mối quan hệ song phương với các đối tác truyền thống một cách có hiệu quả, qua đó tăng cường tình đoàn kết hữu nghị và sự hiểu biết lẫn nhau giữa Nhân dân Việt Nam với Nhân dân các nước có đối tác truyền thống; các hoạt động phát sinh đều báo cáo cấp có thẩm quyền kịp thời và tổ chức thực hiện tốt, đảm bảo yêu cầu đề ra và theo đúng quy định. Quan hệ với các Đại sứ quán, tổ chức phi chính phủ nước ngoài tại Việt Nam ngày càng được đẩy mạnh và có sự phối hợp chặt chẽ.

Một số giải pháp triển khai đồng bộ, sáng tạo, hiệu quả các hoạt động đối ngoại của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

Một là, tiếp tục tổ chức quán triệt, phổ biến về chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, đặc biệt là quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ của công tác đối ngoại nhân dân, thực hiện Nghị quyết số 34-NQ/TW, “Về một số định hướng, chủ trương lớn triển khai đường lối đối ngoại Đại hội XIII của Đảng”; Kết luận số 12 về tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại nhân dân trong tình hình mới và đường lối đối ngoại tại Đại hội XIII của Đảng trong hệ thống Mặt trận để nâng cao hơn nữa nhận thức và trách nhiệm của cán bộ Mặt trận các cấp trong tuyên truyền vận động thực hiện công tác đối ngoại nhân dân.

Hai là, tăng cường sự lãnh đạo thống nhất của Đảng, sự quản lý tập trung của Nhà nước trong việc phối hợp thực hiện công tác đối ngoại nhân dân từ khâu xây dựng và duyệt kế hoạch hằng năm; chỉ đạo đồng bộ việc tổ chức thực hiện đúng định hướng các đoàn ra, đón đoàn vào.

Ba là, tăng cường, củng cố quan hệ hợp tác với các đối tác truyền thống của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (các nước láng giềng và các nước có quan hệ hữu nghị truyền thống) và các đối tác mới thiết lập quan hệ trong thời gian gần đây thông qua việc thực hiện các nội dung trong Bản Ghi nhớ, Thông cáo chung, Thỏa thuận hợp tác đã và sẽ ký với phía bạn.

Bốn là, tiếp tục quán triệt Mặt trận các cấp cụ thể hoá và tổ chức thực hiện tốt và tổng kết Chương trình hành động số 4 về “Tăng cường đoàn kết quốc tế, mở rộng hoạt động đối ngoại nhân dân” do Đại hội IX Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đề ra.

Năm là, tiếp tục tham dự các phiên họp thường niên của Đại Hội đồng AICESIS và tham gia có hiệu quả vào các hoạt động của AICESIS. Chủ động nghiên cứu, tìm hiểu và kết nối với các tổ chức có chức năng, nhiệm vụ tương đồng để mở rộng đối tác của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nhất là đối với các nước thành viên của AICESIS, các đối tác trong khu vực ASEAN.

Sáu là, nâng cao chất lượng công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại thông qua việc xây dựng và cập nhật thường xuyên Tài liệu tuyên truyền đối ngoại về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các sản phẩm truyền thông mới, hiện đại trên báo chí và mạng xã hội, đẩy mạnh đăng tải các tin, bài tại chuyên mục “Đối ngoại và kiều bào” trên website Mặt trận, Báo Đại Đoàn kết, Tạp chí Mặt trận và các cơ quan báo chí của tổ chức thành viên.

Bảy là, tiếp tục kiện toàn bộ máy, bổ sung đội ngũ cán bộ, lực lượng làm công tác đối ngoại nhân dân trong hệ thống Mặt trận theo hướng tinh gọn, hiệu quả, chuyên nghiệp về trình độ, năng lực, đặc biệt là bản lĩnh chính trị. Đồng thời, đội ngũ cán bộ đối ngoại nhân dân của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phải không ngừng tự rèn luyện và trau dồi, nắm vững và vận dụng nhuần nhuyễn đường lối đối ngoại của Đảng, có chuyên môn và ngoại ngữ giỏi, để ngày càng có đóng góp xứng đáng cho nền ngoại giao nước nhà.

Tám là, tăng cường hơn nữa sự phối hợp với đối ngoại Đảng và ngoại giao Nhà nước. Trong bối cảnh hiện nay, đối ngoại nhân dân và của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nói riêng càng phải nhận thức rõ về mối quan hệ hữu cơ, biện chứng với các trụ cột đối ngoại Đảng và ngoại giao Nhà nước, phối hợp chặt chẽ trong xây dựng chính sách, trong đào tạo lực lượng, chia sẻ thông tin và triển khai các hoạt động đối ngoại. Đối ngoại nhân dân phải thực sự trở thành cánh tay nối dài của đối ngoại Đảng và ngoại giao Nhà nước, từ đó tạo nên sức mạnh tổng hợp của đối ngoại Việt Nam. 

Từ Thành Huế - *Thạc sĩ, Trưởng Ban Đối ngoại và Kiều bào,

Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam