Ninh Thuận có 32 DTTS, với 38.431 hộ/170.566 nhân khẩu, chiếm 23% dân số toàn tỉnh, sinh sống tập trung tại 124 thôn, khu phố. Toàn tỉnh có 124 NCUT, gồm 117 nam và 7 nữ. Trong đó dân tộc Raglai có 83 người; dân tộc Chăm có 35 người; dân tộc K’Ho có 3 người; dân tộc Chu Ru có 1 người và dân tộc Nùng có 2 người, được phân theo từng huyện. Đó là những người được thôn, xóm bình chọn, suy tôn, gắn bó mật thiết với Nhân dân; có vai trò và ảnh hưởng lớn trong công tác vận động đồng bào tham gia xây dựng Đảng, chính quyền, hệ thống chính trị ở địa phương. Không quản ngại khó khăn, gian khổ đi từng ngõ, gọi cổng từng nhà, nắm tay từng người, vận động bà con thực hiện tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; giúp nhau phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo; bài trừ hủ tục lạc hậu; giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp; hòa giải, giải quyết tốt mọi vướng mắc, phát sinh trong cộng đồng; tạo sự đồng thuận, xây dựng thôn, xóm đoàn kết, bình yên, phát triển. Vì vậy, thời gian qua, các cấp ủy đảng, chính quyền, hệ thống dân vận, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội trong tỉnh luôn quan tâm, tạo mọi điều kiện để NCUT phát huy tốt vai trò của mình, đóng góp công sức trong công cuộc xây dựng, phát triển KT-XH vùng DTTS nói riêng, sự nghiệp phát triển của tỉnh nói chung.

Ông Pi Năng Thiêng, xã Phước Bình (Bác Ái) chăm sóc vườn bưởi da xanh.

Trong công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân, NCUT đã đóng góp một phần hết sức quan trọng vào việc tuyên truyền, vận động, giải thích để bà con DTTS hiểu rõ và thực hiện các chủ trương đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, tích cực tham gia thực hiện các phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; vận động Nhân dân bàn giao mặt bằng xây dựng các công trình dự án năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió), dự án trọng điểm quốc gia trên địa bàn tỉnh (đường cao tốc Bắc - Nam); vận động Nhân dân thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19, nhất là trong dịp Lễ hội Katê, Tết Ramưwan, trong đó NCUT đã tích cực tham gia tuyên truyền, vận động Ban phong tục, các vị chức sắc tôn giáo không thực hiện các nghi lễ tập trung đông người... phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể trong việc quản lý, giáo dục các đối tượng vi phạm pháp luật tại nơi cư trú. Tiêu biểu trong các phong trào này có ông Cà Mau Thuyên, NCUT xã Ma Nới; Bình Tô Hà Ca, NCUT xã Phước Bình; Katơr Soanh, NCUT xã Lợi Hải; Thuận Ngọc Ánh, NCUT xã Bắc Sơn; Tạ Yên Chao, NCUT xã Phước Hà...

Không chỉ tiên phong trong tuyên truyền, vận động đồng bào thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những NCUT còn đi đầu trong xóa đói, giảm nghèo, tham gia Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và các phong trào thi đua. Bằng kinh nghiệm, uy tín của mình, đội ngũ NCUT đã vận động Nhân dân tham gia hàng nghìn ngày công lao động, hiến hàng nghìn m2 đất làm đường, đóng góp hàng tỷ đồng làm đường bê tông nông thôn; kiên cố hóa kênh mương; cải tạo, xây dựng nhiều nhà văn hóa thôn, tu sửa phòng học, trạm y tế xã; khai hoang, cải tạo ruộng đất, phát triển trang trại sản xuất, kinh doanh dịch vụ đạt hiệu quả kinh tế cao. Với việc áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật, xây dựng thành công nhiều mô hình kinh tế đã giúp cho các hộ đồng bào DTTS thay đổi tập quán canh tác lạc hậu, chuyển đổi sang việc áp dụng các biện pháp kỹ thuật tiên tiến về chăn nuôi, trồng trọt với các giống cây trồng, con nuôi có chất lượng, mô hình của dự án đem lại năng suất cao, chất lượng tốt, không trông chờ ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Tiêu biểu như: Ông Pi Năng Thiêng, NCUT xã Phước Bình; Lưu Văn Thính, NCUT xã Phước Thái; Đàng Nguyên, NCUT xã Phước Hữu... Ngoài ra, có rất nhiều tấm gương NCUT tiêu biểu trong giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc; xây dựng hệ thống chính trị cơ sở và khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Họ truyền dạy cho các thế hệ con cháu và cộng đồng bảo vệ và phát huy các giá trị di sản văn hóa, các nghề truyền thống như Lễ hội Katê, Tết Ramưwan, Lễ mừng lúa mới, Lễ bỏ mả... các công trình kiến trúc cổ Chăm được Nhà nước xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt đối với Tháp Pô Klong Garai, Tháp Hòa Lai, Nghệ thuật làm gốm truyền thống của người Chăm làng Bàu Trúc... chữ viết của đồng bào Chăm và đồng bào Raglai... được giữ gìn và phát huy các điệu múa, hát, sử thi và các sản phẩm văn hóa phi vật thể của đồng bào DTTS. Những việc làm đó đã góp phần đưa mục tiêu xây dựng nông thôn mới ngày càng gần đích, đời sống vật chất tinh thần của Nhân dân trong ngày càng được nâng cao.

Sự góp sức của NCUT đã góp phần không nhỏ trong ổn định an ninh, chính trị, trật tự, an toàn xã hội ở mỗi địa phương. NCUT tích cực tham gia cùng chính quyền địa phương trong việc đấu tranh, ngăn chặn nhiều hoạt động trái pháp luật; truyền đạo trái phép; tham gia giải quyết nhiều vụ việc mâu thuẫn trong nội bộ Nhân dân, trong dân tộc và tôn giáo; quản lý, giáo dục đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật; tích cực vận động con cháu trong gia đình không sa vào các tệ nạn xã hội, ma túy, không vi phạm pháp luật, không nghe và tin theo luận điệu tuyên truyền xuyên tạc của kẻ xấu... Nhiều người đã kịp thời phát hiện, cung cấp nhiều nguồn tin quan trọng cho lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng tỉnh, huyện để bảo vệ quê hương, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới biển. Tiêu biểu như ông Châu Trượng, NCUT xã Phước Nam... Với trách nhiệm của mình, thông qua các cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp, NCUT đã có ý kiến đóng góp thiết thực vào chương trình phát triển KT-XH và công tác xây dựng Đảng, chính quyền, MTTQ các cấp. Nhiều người là cán bộ hưu trí, là các già làng, chức sắc tuy tuổi đã cao nhưng vẫn tâm huyết tham gia công tác ở cơ sở, nhất là công tác hòa giải và đóng góp thiết thực vào các hoạt động, phong trào ở địa phương; phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng, những vấn đề bức xúc của Nhân dân đến các cấp có thẩm quyền xem xét giải quyết... Từ đó, đồng bào DTTS ngày càng tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý, điều hành của Nhà nước, không ngừng ra sức thi đua lao động, sản xuất, phấn đấu vươn lên trong cuộc sống và góp sức xây dựng quê hương.

Đồng chí Pi Năng Thị Thủy, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Ninh Thuận, cho biết: NCUT là “cánh tay nối dài” trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào các DTTS chấp hành tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Với vị thế, vai trò đặc biệt của mình, đội ngũ NCUT đã trở thành một tấm gương sáng trong các phong trào thi đua ở cơ sở; góp phần phát triển KT-XH, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào DTTS. Từ đó, góp phần củng cố niềm tin của đồng bào đối với sự lãnh đạo của Đảng và điều hành quản lý của Nhà nước. Họ thực sự là “chỗ dựa” đáng tin cậy, là “cầu nối” giữa các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ với Nhân dân trong việc xây dựng, củng cố hệ thống chính trị, đóng góp tích cực cho sự phát triển đồng đều, bền vững của tỉnh trong thời gian qua.

Bình An - Tùng Lâm