Đoàn Chủ tịch Điều hành Đại hội

Với chủ đề “Hiệp hành - Chia sẻ - Phục vụ”, Đại hội có nhiệm vụ tổng kết, đánh giá kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ VII, nhiệm kỳ 2018 - 2023; tìm ra nguyên nhân của những ưu điểm, hạn chế, rút ra những bài học kinh nghiệm trong công tác nhiệm kỳ qua; đồng thời xây dựng phương hướng, nhiệm vụ cho phong trào thi đua yêu nước trong đồng bào Công giáo giai đoạn 2023 - 2028; qua đó tiếp tục xây dựng, phát triển tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của tình hình mới, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, tăng cường sự gắn bó, đồng hành cùng dân tộc của đồng bào Công giáo.

Giúp nhau xóa đói giảm nghèo, đẩy mạnh các hoạt động an sinh xã hội

Thời gian qua Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam đã hiệp thông cùng Giáo hội, tích cực đồng hành cùng dân tộc và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong quá trình xây dựng, phát triển đất nước. Giai đoạn 2018 - 2023, phong trào thi đua yêu nước trong đồng bào Công giáo tiếp tục được duy trì và phát triển cả về bề rộng và chiều sâu, xuất hiện ngày càng nhiều mô hình hay, cách làm tốt cùng với nhiều tấm gương điển hình tiên tiến, xuất sắc trong lao động sản xuất, phát triển kinh tế, giúp nhau xóa đói giảm nghèo, đẩy mạnh các hoạt động an sinh xã hội, từ thiện nhân đạo, chấp hành tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế, xã hội, giữ vững quốc phòng, an ninh của đất nước, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đồng thời thực hiện tốt chương trình mục vụ hằng năm của Giáo hội Công giáo Việt Nam.

Đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân ngày càng được chăm lo, bản sắc văn hóa của dân tộc được giữ gìn và phát huy. Nhiều hoạt động đền ơn, đáp nghĩa được triển khai thực hiện, có ý nghĩa giáo dục, nhân văn sâu sắc. Sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân, giáo dục đào tạo, dạy nghề và giải quyết việc làm ngày càng có nhiều kết quả thiết thực. Đối tượng chính sách, hộ nghèo được Nhà nước và xã hội chăm lo tích cực với tinh thần “Không để ai bị bỏ lại phía sau”. An sinh xã hội được bảo đảm. Quốc phòng, an ninh được giữ vững. Chính trị - xã hội ổn định, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, trong đó có sự đóng góp không nhỏ của đồng bào Công giáo. 

Đại biểu tiến hành biểu quyết tại Đại hội

Theo đó, cùng với nhân dân cả nước hiện thực hóa mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, trên tinh thần thấm nhuần đường hướng Mục vụ của Hội đồng Giám mục Việt Nam, các phong trào thi đua yêu nước, sống “Tốt đời đẹp đạo” của đồng bào Công giáo đã phát triển rộng khắp, nổi bật trong đó có lĩnh vực phát triển kinh tế, giúp nhau xóa đói giảm nghèo. Nhiều mô hình sản xuất kinh doanh của đồng bào Công giáo đã phát huy hiệu quả kinh tế cao.

Các mô hình này chủ yếu tập trung vào chuyển đổi cơ cấu, cây trồng vật nuôi, phát triển sản xuất theo quy mô trang trại, gia trại để nâng cao giá trị, sản lượng hàng hóa; phát triển ngành nghề truyền thống với quy mô lớn hơn, chuyên nghiệp hơn. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp do người Công giáo làm chủ đã đổi mới công nghệ, hiện đại hóa sản xuất kinh doanh, đã và đang khẳng định được mình trên thị trường trong nước, vươn ra thị trường nước ngoài. Đồng thời, các doanh nghiệp của đồng bào Công giáo cũng góp phần tích cực tạo việc làm cho người dân tại địa phương; tham gia hoạt động từ thiện xã hội.

Nhiều tổ chức Công giáo đã thực hiện các chương trình hỗ trợ những hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn để họ phát triển sản xuất; hỗ trợ việc làm cho lao động nghèo, người có hoàn cảnh đặc biệt trong xã hội, tiêu biểu như: Cộng đoàn Betania - Hội dòng mến Thánh giá Xuân Lộc (tỉnh Đồng Nai) tổ chức chương trình dạy nghề may thêu và tạo việc làm cho nhiều phụ nữ nghèo, khuyết tật. Giáo xứ Nam Hà, giáo xứ Xuân Mỹ (Đồng Nai) tổ chức chương trình “Đại lý hỗ trợ các hộ nghèo chăn nuôi”, vận động các hộ kinh doanh ứng bán thức ăn chăn nuôi cho các hộ nghèo và thu tiền sau khi bán được vật nuôi…

Bên cạnh đó, cộng đoàn giáo dân tích cực tham gia phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, trong đó có Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Tín ngưỡng tôn giáo… Đồng bào Công giáo tại các địa phương đã xây dựng các nội quy, quy ước, hương ước nhằm thực hiện tốt Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân với xã hội, làm tròn bổn phận của cộng đoàn giáo dân với Giáo hội. 

Bộ phận không tách rời của khối đại đoàn kết

Đại biểu trao đổi bên lề Đại hội

Hoạt động từ thiện nhân đạo là một nét đẹp truyền thống của đồng bào Công giáo trong các phong trào thi đua yêu nước, được thể hiện qua những việc làm thường xuyên như: mở lớp tình thương dạy chữ, dạy nghề miễn phí cho trẻ em lang thang, khuyết tật; chăm sóc bệnh bệnh nhân HIV/AIDS; quyên góp tiền mổ mắt, mổ tim cho người nghèo; xây cầu phục vụ dân sinh; xóa nhà tạm và hỗ trợ vốn cho hộ nghèo phát triển sản xuất; ủng hộ người dân bị thiên tai…

Thông qua Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội Chữ Thập đỏ ở địa phương, nhiều linh mục, dòng tu đã mời các y, bác sĩ ở các bệnh viện tuyến Trung ương về khám bệnh; tổ chức cấp phát thuốc miễn phí cho các bệnh nhân nghèo tại các giáo xứ, không phân biệt lương, giáo. Trong 5 năm (2017 - 2022), tổng số kinh phí tham gia ủng hộ các quỹ: “Vì biển đảo Việt Nam”, “Vì người nghèo”, “Đền ơn đáp nghĩa”, “Xây nhà đại đoàn kết”… của Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam tại các tỉnh, thành phố trên cả nước đạt trên 1.959 tỷ đồng.

Đặc biệt, trong giai đoạn đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, đồng bào Công giáo tại mỗi địa phương đều tìm ra những cách thức riêng nhằm khắc phục khó khăn trong thời gian dịch bệnh bùng phát. Tiêu biểu như các dòng tu nam, dòng tu nữ ở thành phố Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng) đã chủ động đến các nhà vườn có rau bị các công ty ngừng thu mua do dịch để xin thu hoạch gửi về Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai… giúp đỡ các dòng, các cơ sở xã hội đang nuôi dưỡng người già, người tàn tật, trẻ mồ côi. Nhiều giáo dân tự thành lập, kêu gọi nhóm thiện nguyện để chung tay làm việc bác ái. 

Chỉ riêng tại Thành phố Hồ Chí Minh, các vị chức sắc, chức việc, nam nữ tu sĩ và đồng bào Công giáo Thành phố đã quyên góp ủng hộ tiền, hàng hóa, trang thiết bị y tế, các phần quà trị giá trên 20 tỷ đồng. Đã có trên 1.000 lượt các vị linh mục, tu sĩ và giáo dân tình nguyện phục vụ tại các bệnh viện hồi sức, bệnh viện dã chiến thu dung trên địa bàn, hỗ trợ, giúp đỡ việc điều trị cho hàng chục nghìn bệnh nhân mắc COVID-19.

Một lĩnh vực khác có sự tham gia tích cực của đồng bào Công giáo là xã hội hóa giáo dục và dạy nghề, trong đó nổi bật có các hoạt động của đồng bào Công giáo tại thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Đồng Nai, Lâm Đồng, Bình Dương. Điển hình như tại Lâm Đồng, toàn tỉnh hiện có 90 cơ sở giáo dục mầm non tư thục do các Hội Dòng Nữ tu Công giáo thành lập và quản lý với hàng chục ngàn học sinh. Các trường mầm non được đánh giá chất lượng rất tốt. Nhiều trường mầm non đạt chuẩn Quốc gia; nhiều trường thực hiện không thu học phí; hỗ trợ tiền ăn cho học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số và hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Ngoài ra, các dòng tu còn tổ chức và điều hành lớp học tình thương để nuôi dạy trẻ em khiếm thính, khiếm thị, các em mồ côi và suy dinh dưỡng...

Đại biểu tiến hành biểu quyết tại Đại hội

Phát huy hiệu quả vai trò của đồng bào Công giáo trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Có thể khẳng định, với đường hướng hoạt động đúng đắn: Hiệp thông cùng Giáo hội, đồng hành cùng dân tộc, Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam đã và đang phát huy có hiệu quả vai trò của đồng bào Công giáo trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tập hợp được đông đảo người Công giáo tham gia các phong trào thi đua yêu nước, sống "Tốt đời, đẹp đạo", góp phần xứng đáng vào quá trình phát triển của đất nước. 

5 năm qua, Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam các cấp không ngừng được củng cố, kiện toàn và phát triển về mặt tổ chức, kịp thời bổ sung, kiện toàn các chức danh chủ chốt của Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam các cấp khi bị thiếu, khuyết. Hoạt động của Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam các cấp ngày càng đi vào nền nếp, có chương trình, kế hoạch cụ thể, phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp.

Các vị ủy viên Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam các cấp ngày càng phát huy vai trò, trách nhiệm của mình trong sinh hoạt và tham gia các hoạt động của Ủy ban cũng như hoàn thành nhiệm vụ được giao phụ trách, theo dõi, hỗ trợ, tham gia hoạt động của Ủy ban cấp dưới. Nhiều vị thành viên của Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam các cấp thể hiện rõ tính tiêu biểu, vai trò nêu gương và thiết thực tham gia vào các hoạt động chung của Ủy ban.

Mối quan hệ giữa Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam các cấp với cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể nhân dân ngày càng mật thiết trên tinh thần tôn trọng, phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau để thực hiện các nhiệm vụ chung của đất nước, của dân tộc. Vị trí, vai trò của tổ chức Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam trong xã hội và khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng được khẳng định.

Một trong những thuận lợi quan trọng đối với hoạt động của Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam, đó là chủ trương, chính sách tôn trọng tự do tín ngưỡng, tôn giáo của Đảng và Nhà nước ta cũng như công tác tôn giáo của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được thực hiện ngày càng tốt hơn, qua đó góp phần tăng cường niềm tin trong đồng bào các tôn giáo. Bên cạnh đó, Giáo hội Công giáo ngày càng gắn bó, đồng hành mật thiết trong lòng dân tộc. Đây là những điểm thuận lợi cần tiếp tục phát huy để đưa phong trào thi đua yêu nước trong đồng bào Công giáo lên tầm cao mới, góp phần nhiều hơn nữa vào các lĩnh vực của đất nước.

Đặc biệt, từ thực tế các phong trào, hoạt động của đồng bào Công giáo cả nước trong những năm vừa qua cho thấy, đạo đức, văn hóa Công giáo đã hòa quyện cùng truyền thống đoàn kết, tương thân, tương ái của dân tộc Việt Nam để nhân lên những việc làm thiện lành trong đời sống. Đồng bào Công giáo đang ngày càng khẳng định mình là một bộ phận không tách rời của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Vị thế, vai trò của Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam được phát huy qua đường hướng hoạt động đúng đắn: Hiệp thông cùng Giáo hội, đồng hành cùng dân tộc để góp phần xứng đáng vào sự phát triển của đất nước, xây dựng Giáo hội.

Để kế thừa những kết quả đã đạt được, trong nhiệm kỳ tới, Đại hội đại biểu toàn quốc Người Công giáo Việt Nam xây dựng và bảo vệ Tổ quốc sẽ tập trung phân tích đúng thực tiễn ở cơ sở, bám sát chủ trương, chính sách phát triển kinh tế- xã hội của Đảng và Nhà nước, các cuộc vận động của MTTQ và chỉ dẫn mục vụ của Giáo hội để đưa ra nhiệm vụ trọng tâm trong những năm tới phù hợp với phương châm hoạt động mà Đoàn Chủ tịch Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam đã chọn cho 5 năm tới là “Hiệp hành - Chia sẻ - Phục vụ”; đồng thời phát huy được trí tuệ tập thể, truyền thống đoàn kết dân tộc để đẩy mạnh thi đua yêu nước, sống tốt đời, đẹp đạo trong đồng bào Công giáo phát triển hòa nhịp với tiến trình hội nhập, phát triển của đất nước và bước tiến triển trong quan hệ Việt Nam - Tòa thánh Vatican.

Hương Diệp - ảnh Minh Đức