Phó Giáo sư, Nhà giáo Nhân dân Lê Mậu Hãn sinh ngày 1/10/1932 tại Bích La Thượng, xã Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Từ sớm ông đã tham gia công tác kháng chiến ở cơ sở; đến năm 1953, ông tập kết ra Bắc, để lại quê hương người vợ trẻ, mấy chục năm sau mới được đoàn viên.

Ra Hà Nội, ông phấn đấu, trở thành sinh viên khóa đầu tiên ngành lịch sử của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội và từ năm 1959 cho đến khi nghỉ công tác, ông gắn bó cả đời và có nhiều cống hiến xuất sắc cho sự nghiệp nghiên cứu, giảng dạy lịch sử cách mạng, lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, tư tưởng Hồ Chí Minh.

Là một nhà giáo nhiệt thành, luôn nghiêm khắc, kiệm lời nhưng rất đỗi tinh tế, bằng lao động trí tuệ không mệt mỏi, ông đã thể hiện là tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm với Đảng, với quê hương, đất nước, với công việc giảng dạy và nghiên cứu khoa học.

Bên cạnh vai trò nhà giáo, ông còn là một cán bộ quản lý rất trách nhiệm và liêm trực. Trong 16 năm đảm nhiệm cương vị Chủ nhiệm Khoa, từ năm 1975 đến năm 1990, ông đã cùng tập thể lãnh đạo và cán bộ nhân viên xây dựng Khoa Lịch sử trở thành một khoa nòng cốt của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, liên tục được công nhận là Đơn vị Lao động xuất sắc, tạo tiền đề và nền tảng vững chắc để Khoa phát triển thành Đơn vị Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới vào năm 2000.

Nhà giáo nhân dân Lê Mậu Hãn còn là người nghiêm cẩn và thận trọng trong nghiên cứu khoa học. Bằng lao động miệt mài trong hơn nửa thế kỷ, Ông đã hoàn thành nhiệm vụ chủ biên, là tác giả và đồng tác giả của hàng trăm cuốn sách và chuyên luận khoa học, tiêu biểu như Giáo trình Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam (2 tập), Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh, Lịch sử Quốc hội Việt Nam (4 tập), Lịch sử Chính phủ Việt Nam (tập I), Lịch sử Việt Nam (tập IV)...

Bằng những nỗ lực phấn đấu không mệt mỏi, PGS, NGND Lê Mậu Hãn đã trở thành một nhà giáo mẫu mực, nhà khoa học xuất sắc, được đồng nghiệp tin yêu và học trò kính trọng. Với gia tài gồm hàng trăm cuốn sách và chuyên luận khoa học, ông đã trở thành một chuyên gia hàng đầu về Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Tư tưởng Hồ Chí Minh và Lịch sử Việt Nam hiện đại. Đánh giá cao những cố gắng và cống hiến của ông, Đảng và Nhà nước ta đã trao tặng ông  những phần thưởng cao quý: danh hiệu Nhà giáo Ưu tú (năm 1990), Nhà giáo Nhân dân (năm 2002), Huân chương Kháng chiến chống Mỹ, cứu nước hạng nhì, các Huân chương Lao động hạng nhì và hạng ba, Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng…

Ngày Nhà giáo Việt Nam năm 2021 đang đến gần, nhưng những học trò và đồng nghiệp sẽ không còn được tặng hoa cho ông nữa. 20h55 ngày 12/11/2021, trái tim ông đã ngừng đập, để lại nỗi tiếc thương vô hạn của gia đình, đồng chí, đồng nghiệp và các thế hệ học trò. 

Lê Ái