(Mặt trận) - Công tác chuẩn bị Đại hội Mặt trận Tổ quốc hiện nay đã được Mặt trận Tổ quốc các cấp quan tâm, nhất là đối với cấp cơ sở để làm thí điểm, rút kinh nghiệm cho các đơn vị khác tại địa phương. Việc tổ chức Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thí điểm ở 20 xã trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đã cho thấy những hạn chế, khuyết điểm cần được rút kinh nghiệm sâu sắc để đảm bảo cho công tác chuẩn bị và tổ chức thành công Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, nhiệm kỳ 2019 - 2024 trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.
Thành viên Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Tam Hòa, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam khóa mới ra mắt đại hội. Ảnh: Báo Quảng Nam
Chủ động tham mưu văn bản lãnh đạo, chỉ đạo và kịp thời quán triệt, triển khai thực hiện
Thực hiện Chỉ thị 17-CT/TW ngày 4/1/2018 của Ban Bí thư về lãnh đạo Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và Đại hội đại biểu toàn quốc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019- 2024, Đảng đoàn Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Quảng Nam đã kịp thời tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 27-CT/TƯ ngày 30/3/2018 về lãnh đạo Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Quảng Nam lần thứ X, nhiệm kỳ 2019 - 2024. Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh kiến nghị Tỉnh ủy sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 04-NQ/TU ngày 12/8/2016 của Tỉnh ủy Quảng Nam về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, kiện toàn tổ chức bộ máy giai đoạn 2016-2020 và định hướng đến năm 2025 để giải quyết một số vướng mắc, bất cập trong quá trình chuẩn bị nhân sự chủ chốt cho Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã1. Căn cứ Chỉ thị số 27-CT/TU của Tỉnh ủy Quảng Nam, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam 18 huyện, thị xã, thành phố chủ động tham mưu Ban Thường vụ cấp ủy cùng cấp ban hành chỉ thị, thông tri2 lãnh đạo, chỉ đạo công tác tổ chức Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp. Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã chủ động tham mưu Ban Thường vụ cấp ủy cùng cấp ban hành công văn3 lãnh đạo, chỉ đạo công tác chuẩn bị và tổ chức Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, nhiệm kỳ 2019 - 2024 trên địa bàn xã, phường, thị trấn theo tinh thần Chỉ thị 27-CT/TU của Tỉnh ủy Quảng Nam.
Tháng 7/2018, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh kiến nghị với Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét bố trí kinh phí cho Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã chuẩn bị và tổ chức Đại hội. Ngày 18/9/2018, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam ban hành Quyết định4 bố trí 6,1 tỷ đồng cho Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam 244 xã, phường, thị trấn toàn tỉnh tổ chức Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã với mức kinh phí hỗ trợ cho mỗi đơn vị là 25 triệu đồng. Ngoài ra, chính quyền các địa phương đều bố trí cho mỗi xã thêm từ 5 đến 10 triệu đồng.
Về phía Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh, Ban Thường trực đã kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn, kế hoạch chuẩn bị và tổ chức Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, nhiệm kỳ 2019 - 2024 trên địa bàn tỉnh5. Đồng thời, tổ chức Hội nghị tập huấn công tác Đại hội cho Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam 18 huyện, thị xã, thành phố và Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam 244 xã, phường, thị trấn toàn tỉnh. Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh thường xuyên đôn đốc6, hướng dẫn Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tập trung chuẩn bị tốt các điều kiện để tổ chức thành công Đại hội cấp mình theo tiến độ đề ra. Tiến hành kiểm tra và tổ chức Hội nghị giao ban với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam 18 huyện, thị xã, thành phố về công tác chuẩn bị và tổ chức Đại hội7 để kịp thời nắm bắt tình hình chuẩn bị, những khó khăn, vướng mắc đồng thời hướng dẫn Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp những nội dung còn lúng túng, hạn chế, khuyết điểm.
Tập trung hướng dẫn, hỗ trợ tổ chức Đại hội điểm Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã
Trên cơ sở Chỉ thị của Tỉnh ủy và các văn bản hướng dẫn của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh tập trung hướng dẫn Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam của 18 huyện, thị xã, thành phố xây dựng kế hoạch chọn ít nhất 1 đơn vị cấp xã tổ chức Đại hội điểm Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã để rút kinh nghiệm trước khi tổ chức đại trà tại địa phương. Theo đó, toàn tỉnh Quảng Nam có 20/244 đơn vị cấp xã được chọn tổ chức đại hội điểm (riêng huyện Núi Thành tổ chức Đại hội điểm ở 3 đơn vị cấp xã ở 3 vùng khác nhau). Đến nay, đã tổ chức xong Đại hội điểm Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã ở 8 đơn vị của 8 huyện, thị xã, thành phố8. Nhìn chung, Đại hội điểm Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, nhiệm kỳ 2019-2024 được chuẩn bị chu đáo về nội dung văn kiện; đề án nhân sự9; chương trình, kịch bản điều hành; trang trí; tuyên truyền sôi động bằng nhiều hình thức phong phú (một số địa phương tổ chức truyền thanh trực tiếp phiên chính thức của Đại hội trên Đài truyền thanh của xã); điều hành Đại hội nghiêm túc, đảm bảo chương trình, thời gian quy định. Đại hội điểm Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã thật sự là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, sôi nổi trong các tầng lớp nhân dân địa phương.
Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh đã ban hành kế hoạch chỉ đạo tổ chức Đại hội điểm Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp huyện với 2 đơn vị (huyện Núi Thành - cụm 9 huyện, thị xã, thành phố đồng bằng và huyện Hiệp Đức - cụm 9 huyện miền núi).
Một số kinh nghiệm bước đầu
Trước hết, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp phải xác định công tác chuẩn bị và tổ chức Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, nhiệm kỳ 2019 -2024 là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, là đợt sinh hoạt chính trị rộng rãi trong hệ thống Mặt trận và các tầng lớp nhân dân. Do đó, chủ động, kịp thời tham mưu cho cấp ủy ban hành văn bản lãnh đạo, chỉ đạo; phối hợp đề nghị chính quyền đảm bảo kinh phí tổ chức Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã.
Thứ hai, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã tập trung chuẩn bị thật tốt nội dung dự thảo Báo cáo chính trị và Chương trình hành động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nhiệm kỳ 2019 - 2024. Theo đó, báo cáo chính trị phải đánh giá đúng mức kết quả đạt được, những hạn chế, yếu kém, nguyên nhân, bài học kinh nghiệm đồng thời bám sát nghị quyết đại hội Đảng bộ cùng cấp, thực tiễn kinh tế - xã hội, tình hình các tầng lớp nhân dân để xác định rõ mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp phù hợp với nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Thứ ba, chú trọng xây dựng Đề án nhân sự Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, nhiệm kỳ 2019 - 2024 với số lượng hợp lý10, đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Đặc biệt, quan tâm đảm bảo nhân sự chủ chốt của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã theo Chỉ thị 17-CT/TW của Ban Bí thư và Chỉ thị 27-CT/TU của Tỉnh ủy Quảng Nam11. Tiến hành rà soát, đánh giá kết quả thực hiện vai trò, trách nhiệm các thành viên là cá nhân của nhiệm kỳ trước, để thay đổi hoặc tiếp tục mời tham gia ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhiệm kỳ mới. Đồng thời, khi xây dựng đề án nhân sự cần tính toán đến việc sắp xếp, sáp nhập các hội đặc thù, thôn, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh.
Thứ tư, đầu tư xây dựng chương trình và kịch bản điều hành Đại hội thật cụ thể, hợp lý; phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên Đoàn Chủ tịch (5 người) đảm bảo sự nhịp nhàng, chặt chẽ. Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã phải xác định và gợi ý nội dung các báo cáo tham luận tại Đại hội theo từng chủ đề riêng biệt.
Thứ năm, trước khi tổ chức Đại hội điểm, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và huyện tổ chức làm việc trực tiếp với Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã để góp ý vào dự thảo văn kiện, đề án nhân sự, chương trình và kịch bản điều hành Đại hội.
Nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của các cấp ủy đảng, sự phối hợp tích cực của chính quyền và sự vào cuộc một cách chủ động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, nên việc tổ chức điểm Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, nhiệm kỳ 2019 - 2024, tỉnh Quảng Nam thành công tốt đẹp. Đại hội đã tạo không khí vui tươi, phấn khởi, tin tưởng, đoàn kết trong các tầng lớp nhân dân, giúp nhân dân hiểu rõ hơn về vị trí, vai trò quan trọng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong việc tuyên truyền, vận động, tập hợp đông đảo các tầng lớp nhân dân đoàn kết, chung sức thi đua phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, phát huy dân chủ, giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh.
Bên cạnh những kết quả và kinh nghiệm nêu trên, công tác chuẩn bị và tổ chức điểm Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, nhiệm kỳ 2019-2024 vẫn còn một số hạn chế, khuyết điểm cần khắc phục, đó là: Kết quả hoạt động của các tổ chức thành viên chưa được phản ảnh rõ; chương trình hành động chưa rõ và cụ thể ở một số nhiệm vụ và giải pháp; báo cáo kiểm điểm Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã còn dài và trùng lắp với nội dung báo cáo chính trị; việc xây dựng đề án nhân sự chưa thống nhất (có địa phương xây dựng 3 dự thảo đề án12; Đoàn Chủ tịch điều hành Đại hội còn một số lúng túng, nhất là phần hiệp thương cử Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa mới; chương trình phiên họp thứ nhất Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa mới để hiệp thương cử Chủ tịch, Phó Chủ tịch và Ủy viên thường trực còn một số lúng túng; phát biểu của lãnh đạo Ủy ban nhân dân cấp xã chưa nêu rõ về kết quả thực hiện quy chế phối hợp công tác; chương trình Đại hội chưa được phân bổ hợp lý, thiếu cân đối (ít ở phiên trù bị, nhưng nặng ở phiên chính thức); ý kiến thảo luận trực tiếp tại Đại hội còn ít...
Những hạn chế, khuyết điểm nêu trên cần được tổ chức rút kinh nghiệm và khắc phục nghiêm túc để đảm bảo cho công tác chuẩn bị và tổ chức Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, nhiệm kỳ 2019-2024 trên địa bàn tỉnh Quảng Nam diễn ra đúng thời gian, chương trình, nội dung và tiến độ, thật sự là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, là ngày hội đại đoàn kết trong các tầng lớp nhân dân địa phương.
Mặc dù còn có những hạn chế cần khắc phục, nhưng nhìn chung, việc tổ chức điểm Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, nhiệm kỳ 2019 - 2024 tỉnh Quảng Nam thành công tốt đẹp. Đại hội đã tạo không khí vui tươi, phấn khởi, tin tưởng, đoàn kết trong các tầng lớp nhân dân, giúp nhân dân hiểu rõ hơn về vị trí, vai trò quan trọng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong việc tuyên truyền, vận động, tập hợp đông đảo các tầng lớp nhân dân đoàn kết, chung sức thi đua phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, phát huy dân chủ, giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và hệ thống chính trị ngày càng trong sạch, vững mạnh.
Nguyễn Phi Hùng
Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Quảng Nam
Chú thích:
1. Tỉnh ủy ban hành Nghị quyết 13-NQ/TU ngày 9/11/2018 sửa đổi, bổ sung một số nội dung Nghị quyết 04-NQ/TU, ngày 12/8/2016 của Tỉnh ủy về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, kiện toàn tổ chức bộ máy giai đoạn 2016-2020 và định hướng đến năm 2025.
2. 15 chỉ thị và 3 thông tri.
3. 244 công văn của cấp ủy về lãnh đạo, chỉ đạo công tác Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã và Hội nghị Ban Công tác Mặt trận ở khu dân cư.
4. Quyết định 2815/QĐ-UBND ngày 18/9/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam.
5. Hướng dẫn 53/HD-MTTQ-BTT ngày 24/4/2018 công tác tổ chức Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp nhiệm kỳ 2019-2024; Hướng dẫn 55/HD-MTTQ-BTT ngày 12/9/2018 về công tác tuyên truyền Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, nhiệm kỳ 2019-2024; Kế hoạch 138/KH-MTTQ-BTT ngày 24/4/2018 tập huấn công tác tổ chức Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp; Kế hoạch 136/KH-MTTQ-BTT ngày 10/5/2018 chuẩn bị và tổ chức Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp; Kế hoạch 162/KH-MTTQ-BTT ngày 25/9/2018 tổ chức đợt thi đua đặc biệt chào mừng Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ Việt Nam các cấp, nhiệm kỳ 2019-2024.
6. Công văn 1451/MTTQ-BTT ngày 31/8/2018 về việc đề nghị triển khai một số nội dung chuẩn bị tổ chức Đại hội Mặt trận Tổ Việt Nam các cấp, nhiệm kỳ 2019-2014.
7. Kế hoạch 159/KH-MTTQ-BTT ngày 10/9/2018 của Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh về kiểm tra công tác chuẩn bị tổ chức Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, nhiệm kỳ 2019-2024.
8. Gồm: Thăng Bình, Núi Thành, Điện Bàn, Bắc Trà My, Nam Giang, Đông Giang, Quế Sơn, Nam Trà My.
9. Nhân sự chủ chốt của 20 đơn vị cấp xã đều là Ủy viên Ban Thường vụ cấp ủy cùng cấp.
10. Số lượng Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã hầu hết đều giảm so với nhiệm kỳ trước từ 3-5 vị.
11. Bắt buộc là Ủy viên Ban Thường vụ đối với cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã (đối với các xã không có hoặc ban thường vụ ít hơn 5 người là cấp ủy viên).
12. Gồm: Đề án nhân sự Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Đề án nhân sự Ban Thường trực và Đề án nhân sự Đoàn đại biểu dự Đại hội cấp trên...