Các đại biểu thực hiện nghi lễ chào cờ. Ảnh: Lâm Khánh/TTXVN

Tham dự buổi lễ có Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung; Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang; nguyên Uỷ viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Gia Khiêm; Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Bộ Ngoại giao qua các thời kỳ, đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và địa phương, đại diện các đại sứ quán, các tổ chức quốc tế tại Hà Nội; đại diện gia đình thành viên đoàn đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định Geneve.

Trong diễn văn tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh Hội nghị Geneve là hội nghị quốc tế đa phương lớn đầu tiên Việt Nam tham dự để đàm phán và ký kết điều ước quốc tế với sự tham gia trực tiếp của các cường quốc. Trong lần tham dự đầu tiên này, ngoại giao cách mạng Việt Nam đã khẳng định tâm thế, trí tuệ, bản lĩnh và cốt cách của một dân tộc có bề dày hàng nghìn năm văn hiến, vị thế của một quốc gia có độc lập, chủ quyền và yêu chuộng hòa bình.

Hiệp định Geneve là thắng lợi mang ý nghĩa thời đại, bởi đây không chỉ là thắng lợi của nhân dân Việt Nam và ba nước Đông Dương, mà còn là thắng lợi chung của các dân tộc bị áp bức. Hiệp định này cùng với chiến thắng Điện Biên Phủ đã cổ vũ mạnh mẽ cho các dân tộc thuộc địa và nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới vững tin vào chính nghĩa, đạo lý và công lý, đứng lên đấu tranh đánh đổ chủ nghĩa thực dân trên toàn thế giới.

Thắng lợi của Việt Nam tại Hội nghị Geneve bắt nguồn từ đường lối cách mạng đúng đắn và sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh; từ khát vọng hòa bình cháy bỏng, chủ nghĩa yêu nước anh hùng cùng trí tuệ và bản lĩnh của dân tộc Việt Nam.

Hiệp định là kết tinh thành quả đấu tranh gian khổ và hy sinh to lớn của quân và dân ta, từ chiến thắng Việt Bắc Thu - Đông năm 1947 đến Chiến dịch Biên giới Thu Đông năm 1950 và tiến công chiến lược Đông Xuân năm 1953-1954 với đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ. Trong thắng lợi chung của dân tộc, có đóng góp quan trọng của đội ngũ cán bộ ngoại giao Việt Nam, trong đó có sự đóng góp trực tiếp của các thành viên đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cũng như đội ngũ cán bộ phục vụ đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định. Hội nghị Geneve đã tôi luyện nên những nhà lãnh đạo đồng thời cũng là những nhà ngoại giao xuất sắc trong thời đại Hồ Chí Minh như các đồng chí Phạm Văn Đồng, Tạ Quang Bửu, Hà Văn Lâu và nhiều cán bộ ngoại giao ưu tú khác.

Các đại biểu dự Lễ kỷ niệm 70 năm ngày ký Hiệp định Geneve về đình chỉ chiến sự ở Việt Nam - Ảnh: VGP/Hải Minh

Nhìn lại 70 năm ngày ký Hiệp định Geneve, Việt Nam biết ơn vô hạn công lao của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các bậc tiền bối cách mạng cũng như sự hy sinh vô cùng to lớn của quân và dân ta trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; tri ân sâu sắc sự cống hiến to lớn của các thành viên đoàn đàm phán và đội ngũ cán bộ tham gia đấu tranh yêu cầu thực thi Hiệp định Geneve.

Việt Nam cũng sẽ mãi ghi nhớ tình đoàn kết trong sáng, sự ủng hộ, giúp đỡ của các lực lượng cách mạng và nhân dân Lào, Campuchia, sự hỗ trợ to lớn của các nước xã hội chủ nghĩa và nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới dành cho Việt Nam trong đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.

Cùng với Hiệp định Sơ bộ năm 1946 và Hiệp định Paris năm 1973, Hiệp định Geneve năm 1954 là một mốc son trong lịch sử ngoại giao cách mạng Việt Nam, mang đậm dấu ấn tư tưởng, phong cách và nghệ thuật ngoại giao Hồ Chí Minh.

Quá trình đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định Geneve là cuốn cẩm nang chứa đựng nhiều bài học sâu sắc thể hiện bản sắc độc đáo của trường phái đối ngoại và ngoại giao Việt Nam, đã được kế thừa, vận dụng sáng tạo và phát triển trong đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định Paris 1973 sau này cũng như trong xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc ngày nay.

Lần đầu tiên các quyền dân tộc cơ bản của Việt Nam được thừa nhận, tôn trọng

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang nhấn mạnh, với Hiệp định Geneve, lần đầu tiên trong lịch sử, các quyền dân tộc cơ bản của Việt Nam đã chính thức được khẳng định - Ảnh: VGP/Hải Minh

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang nhấn mạnh, với Hiệp định Geneve, lần đầu tiên trong lịch sử, các quyền dân tộc cơ bản của Việt Nam là độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ đã chính thức được khẳng định trong một điều ước quốc tế và được các nước, các bên tham dự Hội nghị thừa nhận và tôn trọng.

Hiệp định đã thể hiện sáng ngời tâm thế, bản lĩnh và bản sắc ngoại giao Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh, khẳng định mạnh mẽ thông điệp về một nước Việt Nam yêu chuộng hòa bình, trọng công lý và lẽ phải; có ý chí quật cường bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ; sẵn sàng hợp tác hữu nghị với mọi quốc gia, dân tộc trên thế giới.

Hiệp định cũng đã tạo nguồn cảm hứng và cổ vũ to lớn cho phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên khắp năm châu, vì độc lập, tự do, hòa bình, dân chủ, tiến bộ và công bằng xã hội; và mở đầu cho sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân cũ trên toàn thế giới.

Thắng lợi của Hội nghị Geneve trước hết và quan trọng nhất là nhờ đường lối cách mạng đúng đắn của Đảng dưới sự lãnh đạo, dẫn dắt tài tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu – người Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới.

Thắng lợi của Hội nghị còn là kết tinh của tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất và bền bỉ của quân và dân ta trong 9 năm kháng chiến mà đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử; là kết quả của sự đoàn kết, ủng hộ, giúp đỡ quý báu của các nước bạn Lào, Campuchia, Trung Quốc, Liên Xô cùng các nước xã hội chủ nghĩa anh em và nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới, trong đó có nhân dân Pháp.

Trong bối cảnh thế giới đầy biến động phức tạp với nhiều cơ hội, thách thức đa chiều như hiện nay, kỷ niệm 70 năm ký kết Hiệp định Geneve là dịp để chúng ta ôn lại lịch sử hào hùng của dân tộc; phấn khởi tự hào về các thế hệ đi trước; làm sâu sắc hơn nữa tầm vóc và ý nghĩa của thắng lợi đặc biệt quan trọng này, từ đó khơi dậy mạnh mẽ trong mỗi chúng ta lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc và khát vọng, nỗ lực vươn lên; tiếp tục quán triệt sâu sắc và vận dụng linh hoạt, sáng tạo tư tưởng, phong cách, nghệ thuật của Ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh độc đáo và đặc sắc, mang đậm bản sắc "cây tre Việt Nam" – "gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển" để giữ vững hòa bình, ổn định, tạo môi trường thuận lợi đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, sánh vai với các cường quốc năm châu như Bác Hồ kính yêu hằng mong ước.

Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cùng các đồng chí lãnh đạo thăm quan trưng bày ảnh về Hiệp định Geneve. Ảnh: TTXVN

Chia sẻ cảm nghĩ tại buổi lễ, Đại sứ Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh nhấn mạnh sự kiện ký kết Hiệp định Geneve về chấm dứt chiến tranh ở Việt Nam là dấu mốc lịch sử quan trọng trong cuộc đấu tranh lâu dài, khó khăn của nhân dân ba nước Đông Dương, giành được hòa bình, độc lập cho Tổ quốc.

Việc ký kết Hiệp định này là chiến thắng vĩ đại trong đó thực dân Pháp và các nước tham gia Hội nghị lần đầu tiên cam kết tôn trọng chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của ba nước Đông Dương.

Đồng thời, việc ký kết Hiệp định cũng đã thể hiện rõ lòng yêu nước cao cả, đường lối đấu tranh cách mạng độc lập tự chủ đúng đắn của Đảng Cộng sản Đông Dương do Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo.

Đại sứ khẳng định: Bài học về đấu tranh tại Hội nghị Geneve và kinh nghiệm trong chiến dịch Điện Biên Phủ đã trở thành ngọn đuốc mạnh mẽ dẫn dắt cách mạng, đấu tranh quân sự và chính trị trong nhiều chiến dịch với giặc ngoại xâm và cùng giải phóng hoàn toàn ba nước Đông dương trong năm 1975.

Trong suốt 70 năm qua, ngày ký Hiệp định chấm dứt chiến sự tại Hội nghị Geneve vẫn giữ nguyên giá trị trong công cuộc bảo vệ hòa bình, xây dựng và phát triển ba nước Đông Dương ngày nay.

Ba nước trên bán đảo Đông Dương (Lào, Việt Nam và Campuchia) đã cùng nhau đấu tranh chống thực dân Pháp xâm lược trong quá khứ, nay sẽ lại càng tiếp tục thắt chặt quan hệ hợp tác, ủng hộ giúp đỡ lẫn nhau trong công cuộc bảo vệ gìn giữ độc lập, tự do dân tộc, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế hướng tới hoàn thành mục tiêu của mỗi quốc gia đã đặt ra trong từng thời kỳ, đồng thời, góp phần quan trọng vào thúc đẩy phát triển, an ninh và hòa bình thế giới, Đại sứ Lào phát biểu.

Đại sứ bày tỏ tin tưởng quan hệ hữu nghị, đoàn kết và hợp tác tốt đẹp của ba nước Lào - Việt Nam - Campuchia ngày càng sâu rộng, thiết thực, mang lại sự thịnh vượng cho ba nước Đông Dương như mong muốn của nhân dân ba nước.

PV