Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh và Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố Hà Nội Nguyễn Lan Hương trao Cờ thi đua, Bằng khen của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố cho 5 tập thể xuất sắc dẫn đầu của Cụm thi đua Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố tại Hội nghị tổng kết công tác Mặt trận năm 2023, triển khai Chương trình phối hợp và thống nhất hành động năm 2024. ẢNH: THÙY LINH

Năm 2023, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp Thành phố và các tổ chức thành viên đã chủ động xây dựng kế hoạch công tác, thực hiện chủ đề năm 2023 của Thành phố “Kỷ cương, trách nhiệm, hành động, sáng tạo, phát triển” và chủ đề của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố “Phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường kỷ cương, trách nhiệm, hành động, sáng tạo để xây dựng và phát triển Thủ đô”, tập trung triển khai thực hiện Chương trình phối hợp thống nhất hành động năm 2023, xây dựng các kế hoạch, phát động và triển khai thực hiện các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, gắn với thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW ngày 14/5/2011 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, Chỉ thị 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, phong trào “Dân vận khéo” trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh đạt kết quả tích cực, mọi hoạt động đều hướng mạnh về cơ sở, địa bàn dân cư, tổ dân phố, thôn, làng.

Các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước do Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động, như: “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, phong trào “Đoàn kết sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, hội nhập quốc tế”, “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, hoạt động “Vì người nghèo”... nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình, đầy tinh thần trách nhiệm của các tầng lớp nhân dân; đã phát huy sức mạnh sáng tạo của các tầng lớp nhân dân.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tích cực triển khai 5 nội dung của cuộc vận động với nhiều mô hình hay, cách làm phù hợp; tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện vệ sinh môi trường tạo cảnh quan xanh, sạch, đẹp; vận động các nguồn vốn xã hội hóa xây dựng các công trình phúc lợi xã hội, góp phần hoàn thành các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, đô thị văn minh; rà soát, hỗ trợ xây dựng nhà Đại đoàn kết cho các hộ nghèo có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn. Đến nay, 18/18 huyện, 100% các xã trên địa bàn Thành phố được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 111 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 20 xã nông thôn mới kiểu mẫu, Hà Nội là địa phương có số xã đạt chuẩn nông thôn mới cao nhất cả nước.

Hội nghị đại biểu nhân dân bàn việc xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư, trọng tâm bàn việc nâng cao chất lượng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” là hoạt động thường niên được Thành phố triển khai 20 năm qua ở các khu dân cư và các xã, phường, thị trấn đã trở thành nét đẹp, biểu thị cho tinh thần đoàn kết, phát huy dân chủ, vai trò, trách nhiệm của Nhân dân trong xây dựng quê hương tại mỗi cộng đồng dân cư.

Năm 2023, toàn Thành phố có 5.393 thôn, làng, tổ dân phố, khu dân cư và 579/579 xã, phường, thị trấn hoàn thành tổ chức hội nghị với 769.247 đại biểu tham dự và 29.528 ý kiến đóng góp tại hội nghị. Các ý kiến tham gia đều đề xuất các giải pháp để cấp ủy, chính quyền, khu dân cư thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị ở cơ sở và thực hiện nếp sống văn minh; hiến kế để thực hiện tốt các Chương trình công tác của Thành ủy Hà Nội.

Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư được tổ chức hàng năm với nhiều đổi mới, sáng tạo, đã trở thành đợt sinh hoạt chính trị, văn hóa trong các tầng lớp nhân dân. Hà Nội là đơn vị đầu tiên trong cả nước có Kế hoạch liên tịch giữa Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố và Ủy ban nhân dân Thành phố trong triển khai tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo điều kiện về cơ sở vật chất và kinh phí để tổ chức Ngày hội một cách thiết thực, hiệu quả. Đặc biệt năm 2023, lần đầu tiên Thành phố tổ chức Chương trình Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc cấp Thành phố (từ ngày 17 đến 19/11) tại quận Tây Hồ. Đây là sự kiện cấp Thành phố lần đầu tiên được tổ chức với nhiều hoạt động đặc sắc gồm: Chương trình nghệ thuật, trò chơi dân gian; trưng bày, giới thiệu sản phẩm OCOP, văn hóa ẩm thực, quảng bá sản phẩm du lịch đặc trưng của từng địa phương; Lễ tôn vinh “Hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích” năm 2023; Lễ hội thời trang Việt Nam 2023. Tại Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc Thành phố năm nay, 11 đồng chí lãnh đạo cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các quận, huyện, thị xã đã vinh dự được nhận Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp đoàn kết dân tộc”.

Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố tặng Bằng khen cho 30 mô hình tiêu biểu trong thực hiện các cuộc vận động, các phong trào thi đua do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động. Tổ chức Kỷ lục Việt Nam trao bằng Kỷ lục cho màn múa “Vũ điệu kết đoàn” với số lượng người tham gia nhiều nhất - 1.200 diễn viên là nghệ sĩ, cán bộ và Nhân dân quận Tây Hồ. Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc cấp Thành phố trở thành nét đẹp truyền thống, đem lại những giá trị tinh thần, tôn vinh sức mạnh cộng đồng, phát huy tình đoàn kết, nghĩa đồng bào trong mỗi cộng đồng dân cư, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô văn hiến - văn minh - hiện đại.

Hà Nội còn là một trong những địa phương “đầu tàu” trong triển khai cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp Thành phố tiếp tục đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, vận động thực hiện cuộc vận động với nhiều hình thức, nội dung phong phú. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp trên địa bàn Thành phố đã tổ chức 8.540 cuộc tuyên truyền, vận động Nhân dân hưởng ứng cuộc vận động tới 701.240 lượt người tham gia. Phối hợp tổ chức 435 hội chợ, phiên chợ, chuyến hàng Việt về nông thôn. Đồng thời, phối hợp tổ chức 58 cuộc tọa đàm, kết nối hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn và xây dựng 20 mô hình điểm về cuộc vận động.

Chương trình bình chọn “Hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích” trải qua 14 năm thực hiện là điểm nhấn sáng tạo trong triển khai cuộc vận động của Thành phố, góp phần quảng bá các sản phẩm, hàng hóa Việt Nam chất lượng cao đến người tiêu dùng trong nước và quốc tế. Năm 2023 có 150 sản phẩm, dịch vụ của 140 doanh nghiệp đạt danh hiệu “Hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích” năm 2023.

Các hoạt động an sinh xã hội, chăm lo cho người nghèo, đối tượng chính sách xã hội, chăm lo cho đoàn viên, hội viên được triển khai ngày càng bài bản, hiệu quả, kết quả năm sau luôn cao hơn năm trước. Trong dịp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, đã tổ chức các hoạt động thăm, tặng 93.019 suất quà trị giá trên 44,051 tỷ đồng tới các gia đình chính sách, người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn.

Bên cạnh đó, các tổ chức thành viên của Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp Thành phố đã có nhiều hoạt động thiết thực để chăm lo Tết cho các đoàn viên, hội viên, người lao động có hoàn cảnh khó khăn trong dịp Tết với trên 104.000 suất quà trị giá trên 57 tỷ đồng. Quỹ “Vì người nghèo” 3 cấp đã chi hỗ trợ với tổng số tiền trên 40,645 tỷ đồng, trong đó, hỗ trợ xây dựng mới 286 nhà Đại đoàn kết trị giá 12,25 tỷ đồng; sửa chữa 37 căn nhà trị giá 476 triệu đồng; hỗ trợ phát triển sản xuất cho 402 hộ gia đình trị giá 375,9 triệu đồng, 524 người được khám, chữa bệnh trị giá 525,6 triệu đồng, hỗ trợ 1.244 học sinh thuộc hộ nghèo, khó khăn trị giá 389,9 triệu đồng, các hỗ trợ khác trị giá 29,8 tỷ đồng.

Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp Thành phố đã tiếp nhận ủng hộ 55,053 tỷ đồng ủng hộ Quỹ “Vì biển, đảo Việt Nam” để hỗ trợ xây dựng Nhà văn hóa đa năng tại quần đảo Trường Sa; trích 512 triệu đồng từ Quỹ “Cứu trợ” Thành phố để hỗ trợ tỉnh Yên Bái, Lào Cai khắc phục hậu quả mưa lũ, các gia đình các nạn nhân bị thiệt mạng do hỏa hoạn tại quận Hà Đông, Đống Đa, Hoài Đức, Ba Đình.

Những năm gần đây, hưởng ứng phong trào “Đoàn kết sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, hội nhập quốc tế” do Trung ương phát động, hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên đã vào cuộc triển khai mạnh mẽ, với nhiều phong trào thi đua sáng tạo theo chức năng, nhiệm vụ của từng tổ chức, đã thu hút đông đảo đoàn viên, hội viên tham gia, phát huy được trí tuệ, nguồn lực góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của Thủ đô.

Mặt trận Thành phố Hà Nội đã có nhiều hoạt động phát huy những giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp và nguồn lực của các tôn giáo trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Chú trọng xây dựng và phát huy vai trò của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, các chức sắc tôn giáo trong việc vận động đồng bào dân tộc, các tôn giáo hưởng ứng các phong trào thi đua, các cuộc vận động. Phát huy vai trò các tôn giáo trong tham gia vận động Nhân dân các quận, huyện thực hiện giải phóng mặt bằng đường Vành đai 4, xây dựng nông thôn mới, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu và công tác an sinh xã hội; duy trì các hoạt động thăm hỏi, chúc mừng đồng bào các dân tộc, các chức sắc tôn giáo trong các dịp Lễ, Tết; nắm tình hình trong đồng bào các dân tộc, tôn giáo.

Cùng với đó, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp Thành phố và các tổ chức thành viên đã tích cực tham gia xây dựng Đảng, chính quyền, đẩy mạnh công tác giám sát và phản biện xã hội. Phát huy vai trò, sức mạnh của Nhân dân trong tham gia đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tăng cường công tác giám sát của Mặt trận và giám sát của Nhân dân. Công tác đối thoại giữa người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền các cấp với Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân trên địa bàn Thành phố tiếp tục được quan tâm, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã phối hợp tổ chức 211 hội nghị đối thoại giữa người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền cùng cấp với Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội và Nhân dân.

Trong hoạt động giám sát, gắn với yêu cầu, nhiệm vụ và bám sát tình hình thực tiễn trong từng giai đoạn, Mặt trận các cấp Thành phố đã chủ động lựa chọn những nội dung có trọng tâm, trọng điểm, những vấn đề mà Nhân dân quan tâm, kiến nghị để giám sát. Trong hoạt động phản biện, Mặt trận các cấp đã ký Quy chế phối hợp với Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cùng cấp; chủ động, tích cực tham gia vào quá trình xây dựng các chủ trương, chính sách mới bằng việc tham gia góp ý vào các dự thảo Luật, dự thảo Nghị quyết, Chỉ thị...; dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cùng cấp thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng và các chuyên đề liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân. Các ý kiến phản biện xã hội được chính quyền các cấp nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh sửa để các chủ trương, chính sách được thực hiện khả thi.

Kết quả các hoạt động công tác Mặt trận đã góp phần củng cố, tăng cường niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, đẩy mạnh phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội, giữ vững an ninh - quốc phòng Thủ đô. Việc đổi mới tổ chức các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước do Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp Thành phố phát động đã tạo ra một phong trào xã hội rộng lớn, được Nhân dân Thủ đô hưởng ứng mạnh mẽ, huy động được đông đảo Nhân dân tham gia, phát huy và củng cố sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân.

Từ thực tiễn hoạt động, Mặt trận Tổ quốc Thành phố đã rút ra bài học kinh nghiệm, trong đó có nội dung quan trọng, đó là: “Hệ thống Mặt trận các cấp phải chủ động, sáng tạo trong đổi mới nội dung, phương thức, cách thức tổ chức các hoạt động; phát huy sức mạnh của Nhân dân; vai trò tiềm năng của các cá nhân tiêu biểu, các chuyên gia, nhà khoa học; tổ chức thực hiện các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước phải phù hợp với các tổ chức thành viên và gắn với nhu cầu, nguyện vọng và lợi ích hợp pháp chính đáng của các tầng lớp nhân dân; công khai minh bạch, kịp thời, tạo đồng thuận xã hội, xây dựng niềm tin, động viên được nguồn lực to lớn trong Nhân dân”.

Phát huy những kết quả đã đạt được, Mặt trận Tổ quốc các cấp Thành phố tích cực đổi mới hình thức vận động Nhân dân thi đua học tập, lao động, sáng tạo để thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; phát huy sức mạnh Nhân dân nâng cao chất lượng, hiệu quả các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước; tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục củng cố làm tốt vai trò là trung tâm khối đại đoàn kết, tập hợp mọi lực lượng xã hội xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, tạo sự đồng thuận trong xã hội để tập hợp được người dân và toàn thể tổ chức chính trị cùng vào cuộc với sự phát triển chung của Thành phố. Đổi mới các hình thức tổ chức tuyên truyền, vận động, hướng mạnh về cơ sở, ứng dụng công nghệ thông tin để triển khai các hoạt động, tạo sức lan tỏa sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân, tạo sự đồng thuận trong xã hội để tập hợp được người dân và toàn thể các đoàn thể chính trị - xã hội, hội quần chúng cùng vào cuộc với sự phát triển chung của Thà̀nh phố. Nâng cao hiệu quả công tác tập hợp, nắm tình hình, tâm tư, nguyện vọng và định hướng dư luận xã hội; kịp thời phản ánh chính xác, đầy đủ các ý kiến, kiến nghị của Nhân dân đến cấp uỷ, chính quyền, Mặt trận cấp trên.

Hai là, Mặt trận Tổ quốc các cấp phối hợp với các tổ chức thành viên động viên các tầng lớp nhân dân thi đua lao động sáng tạo, phát triển sản xuất, kinh doanh, làm giàu chính đáng, trọng tâm tham gia vào thực hiện các chương trình, dự án lớn của Thành phố, chung sức cùng Đảng, chính quyền thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Phối hợp với các cấp chính quyền đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các cuộc vận động, tạo phong trào từ cơ sở đến Thành phố lan tỏa để đông đảo người dân hưởng ứng tham gia, nâng cao hiệu quả và tính bền vững của các cuộc vận động, các phong trào thi đua như: Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, phong trào thi đua “Đoàn kết sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, hội nhập quốc tế”; đồng thời, nâng cao dân trí, bài trừ các tệ nạn xã hội. Chú trọng nhân rộng những mô hình, điển hình tiêu biểu trong các phong trào thi đua, các cuộc vận động.

Ba là, Thực hiện có hiệu quả quy chế dân chủ ở cơ sở và phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, tạo điều kiện cho Nhân dân tham gia giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền; nhất là giám sát đối với cán bộ, đảng viên trong việc rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, lối sống. Tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 18-CT/TW ngày 26/10/2022 của Ban Bí thư về phát huy vai trò, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội.

Bốn là, tăng cường thực hiện công tác đối ngoại nhân dân trong tình hình mới, tuyên truyền, vận động, tập hợp, đoàn kết người Việt Nam ở nước ngoài chung sức xây dựng quê hương, đất nước; củng cố, xây dựng, mở rộng hoạt động của các tổ chức hữu nghị; vận động người nước ngoài đang sinh sống ở Việt Nam chấp hành luật pháp Việt Nam, các quy định của địa phương, tham gia các phong trào do Mặt trận phát động.

Năm là, phát huy tinh thần “tương thân, tương ái” trong cộng đồng, huy động mọi nguồn lực cho công tác an sinh xã hội, từng bước nâng cao đời sống người dân; kịp thời biểu dương, tôn vinh, khen thưởng các cá nhân, tổ chức điển hình trong công tác vì người nghèo, an sinh xã hội, tạo sức lan tỏa trong cộng đồng xã hội.

Sáu là, xây dựng hệ thống Mặt trận các cấp Thành phố vững mạnh, toàn diện. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ Mặt trận, nhất là cán bộ Mặt trận cơ sở; Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức “gần dân, hiểu dân, học dân, trọng dân và có trách nhiệm với dân”, gương mẫu, tận tụy với công việc, “nói đi đôi với làm”, thực sự là công bộc của Nhân dân.

Trách nhiệm của Mặt trận các cấp Thành phố là không ngừng phát huy dân chủ, khơi dậy tiềm năng, sức mạnh của Nhân dân Thủ đô, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, tạo động lực thúc đẩy việc thực hiện các phong trào thi đua, các cuộc vận động, góp phần xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, thực hiện thắng lợi mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. 

NGUYỄN LAN HƯƠNG - Phó Chủ tịch không chuyên trách,

Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam,

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy,

Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố Hà Nội