Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Nguyễn Lan Hương phát biểu kết luận hội nghị.

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Nguyễn Lan Hương chủ trì hội nghị. Cùng dự có Phó Chủ tịch HĐND thành phố Phạm Quí Tiên, Phó Chủ tịch UBND thành phố Dương Đức Tuấn; lãnh đạo các sở, ban, ngành, các nhà khoa học, thành viên các hội đồng tư vấn của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố.

Theo thống kê, trên địa bàn Hà Nội có khoảng 1.579 chung cư cũ (bao gồm khoảng 1.273 nhà thuộc 7 chung cư và khoảng 306 chung cư cũ độc lập, đơn lẻ), chủ yếu được xây dựng từ những năm 1960 đến năm 1994, tập trung tại các quận lõi. Các chung cư cũ đều đã xuống cấp, không đáp ứng được nhu cầu sử dụng, độ an toàn.

Trong đó, quận Ba Đình có 211 nhà, quận Hoàn Kiếm có 99 nhà, quận Đống Đa có 415 nhà, quận Hai Bà Trưng có 244 nhà. Đa phần các chung cư cũ này đã được bán cho các hộ gia đình theo hướng dẫn của Chính phủ.

Diện tích những căn hộ chung cư này thường nhỏ dưới 30 m2 hoặc 30-50 m2 một căn; quá tải số người, không đảm bảo tiêu chuẩn sử dụng, nhiều hộ tự sửa chữa, cơi nới, lấn chiếm không gian. Đồng thời do không được duy tu bảo trì thường xuyên, công trình và hạ tầng hư hại, xuống cấp, nguy hiểm kỹ thuật kết cấu công trình và an toàn cho người dân.

9 ý kiến phát biểu tại hội nghị của các đại biểu, các nhà khoa học đều khẳng định việc triển khai cải tạo chung cư cũ là cần thiết, góp phần thay đổi diện mạo của Thủ đô, được nhân dân đồng tình hưởng ứng. Đáng ghi nhận, nhiều khó khăn vướng mắc đã được tháo gỡ bởi Nghị định 69/2021 của Chính phủ như: Quy định 3 hình thức lựa chọn nhà đầu tư, nhà nước có trách nhiệm tổ chức lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch chi tiết; Doanh nghiệp được lựa chọn làm chủ đầu tư phải được tối thiểu 75% tổng số chủ sở hữu căn hộ chung cư cũ tham gia đồng ý; Hệ số K bồi thường từ 1 đến 2 lần diện tích sử dụng căn hộ cũ...

PGS.TS Bùi Thị An, Chủ tịch Hội Nữ trí thức Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn Kinh tế, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội lưu ý đến việc cần xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ của đề án năm 2045 là hoàn thành sửa chữa, xây dựng lại các khu chung cư cũ. Đồng thời xác định dứt khoát chỉ có thể hoàn thành được nhiệm vụ nếu huy động được nhân dân tham gia. Còn nhiệm vụ cơ bản của nhà nước là đảm bảo cơ sở pháp lý cho đề án. Cụ thể là xây dựng được đề án có cơ sở khoa học và thực tiễn vững chắc và tạo điều kiện thuận lợi, sự đồng thuận thực chất để thực hiện đề án. Nhiệm vụ của các đối tượng thụ hưởng (bao gồm cả nhân dân và doanh nghiệp) là bảo đảm nguồn lực để thực hiện đề án

Nhấn mạnh đến công tác thông tin tuyên truyền, PGS.TS Bùi Thị An nêu quan điểm, cần để cho nhân dân, nhất là những người đang sống trong các khu dân cư cũ có thông tin đầy đủ, đúng sự thật để mỗi người đóng góp theo khả năng của mình. Đồng thời huy động các nhà khoa học liên quan, những công dân thiết tha xây dựng Thủ đô sẽ đóng góp từ khâu đầu tư xây dựng đề án tổng thể, các đề án cụ thể  từng nhiệm kỳ 5 năm/lần để đảm bảo cơ sở khoa học và thực tiễn vững chắc.

Nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Phạm Ngọc Thảo đề nghị làm rõ việc phân cấp, phân quyền cho chính quyền cấp huyện, cấp xã với những nội dung công việc cụ thể trong từng giai đoạn thực hiện đề án. Đồng thời cần làm rõ các tiêu chí và cơ sở để đánh giá căn hộ chung cư cũ và căn hộ mới sau khi xây dựng lại…  

Nhiều đại biểu cũng kiến nghị, việc cải tạo chung cư cũ hay xây mới, ngoài thực hiện theo Luật Đất đai, cần áp dụng triệt để Luật Thủ đô. Quá trình thực hiện, nên bổ sung kinh nghiệm của các nước để học hỏi cách làm, cơ sở pháp lý cũng như tác động để nâng cao nhận thức người dân.

Một số đại biểu cũng kiến nghị việc cải tạo chung cư cũ phải phát huy tối đa 3 chủ thể: nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân, đặc biệt, nếu hài hòa lợi ích giữa nhà nước và nhân dân, sẽ tạo ra sự đồng thuận thực chất và bộ mặt đô thị mới cũng tốt lên. Ngoài ra, cần công khai, minh bạch trong chế độ ưu đãi với nhà đầu tư, đối tượng hưởng chính sách xã hội…

Kết luận hội nghị, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Nguyễn Lan Hương khẳng định, việc cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn Thủ đô là việc làm cần thiết, đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân, nâng cao chất lượng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, phục vụ tái định cư, hướng tới đô thị xanh, văn minh hiện đại, bền vững, đáp ứng được yêu cầu phát triển mới. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố sẽ tổng hợp các ý kiến gửi HĐND thành phố Hà Nội.

Hiền Phương