Ông Phàn Thái Anh (thứ 2 bên phải) thôn Đồng Tâm, xã Yên Thành (Quang Bình) cùng lực lượng Công an xã vận động người dân không tảo hôn.

Ông Phàn Thái Anh, thôn Đồng Tâm, xã Yên Thành (Quang Bình) là NCUT trong thôn, ông luôn tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân trong thôn không tảo hôn, không vi phạm hôn nhân cận huyết thống và không thực hiện những phong tục, tập quán lạc hậu. Cùng với đó, tuyên truyền bà con nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, đẩy mạnh phát triển kinh tế để giảm nghèo. Gia đình ông Anh cũng luôn đi đầu trong thực hiện xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội. Ông Phàn Thái Anh chia sẻ: “Trong thôn còn nhiều hộ gia đình hạn chế về nhận thức pháp luật, do vậy với vai trò là NCUT tôi thường xuyên giải thích, tuyên truyền bà con tránh xa những tệ nạn xã hội và vận động bà con trong thôn, bản tích cực lao động sản xuất, xóa bỏ các hủ tục xây dựng văn hóa truyền thống tốt đẹp của người Dao nơi đây”.

Cũng như ông Anh, thầy then Nguyễn Minh Thông, thôn Bảo An, thị trấn Tam Sơn (Quản Bạ) được người dân xem như thủ lĩnh tinh thần trong mọi hoạt động ở địa phương. Ông được bà con tín nhiệm là NCUT trong thôn nên trong mọi hoạt động từ sinh hoạt hàng ngày đến sản xuất, bản thân và gia đình ông luôn gương mẫu đi đầu. Ông Nguyễn Minh Thông cho biết: Trước tiên bản thân mình thường xuyên chủ động cập nhập các chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước để tuyên truyền, vận động nhân dân trong thôn thực hiện. Vì vậy, những năm gần đây trên địa bàn thôn Bảo An không xảy ra các vụ xích mích, không có trường hợp tảo hôn, mê tín dị đoan, phong tục lạc hậu dần được xóa bỏ.

Hiện, toàn tỉnh có hơn 898 nghìn người, gồm 19 dân tộc cùng sinh sống, trong đó tỷ lệ DTTS chiếm hơn 87% dân số. Với hơn 1.970 NCUT có phạm vi ảnh hưởng lớn trong cộng đồng và khả năng tập hợp nhân dân tin tưởng nghe và làm theo. Chỉ thị số 09 ngày 10.5.2021 của BTV Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng bài trừ hủ tục lạc hậu ở vùng đồng bào DTTS được ban hành, thì vai trò của những NCUT lại càng được phát huy, cùng với cấp ủy, chính quyền và các tổ chức hội, đoàn thể đẩy mạnh tuyên truyền để người dân xóa bỏ các hủ tục lạc hậu, xây dựng đời sống văn minh ở nơi mình sinh sống.

Họ không chỉ tập trung tuyên truyền xóa bỏ hủ tục lạc hậu, NCUT còn tham gia ý kiến thiết thực vào chương trình phát triển KT-XH của địa phương, sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân vì tập thể, cộng đồng. Trong phong trào xây dựng Nông thôn mới, họ cũng là những người tiên phong hiến đất và vận động nhân dân hiến đất, đóng góp tiền của, ngày công lao động xây dựng các công trình phúc lợi, dân sinh. Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, nhiều NCUT đã huy động hiệu quả nguồn lực trong nhân dân để xây dựng trụ sở thôn, nhà văn hóa, sửa chữa và cải tạo trường học, các tuyến đường liên thôn, liên xã.

Có thể khẳng định, những NCUT có vai trò rất quan trọng trong đời sống, lao động sản xuất, phát triển KT-XH tại vùng đồng bào DTTS. Họ chính là “cầu nối” giữa Đảng, chính quyền với nhân dân.

Hồng Cừ