Trước thực trạng nhiều vỏ bao bì, chai lọ thuốc bảo vệ thực vật vứt bừa bãi gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, Hội Cựu chiến binh (CCB) tỉnh đã lựa chọn Hội CCB xã Thanh Hương (huyện Thanh Liêm) làm điểm mô hình câu lạc bộ (CLB) CCB tự quản BVMT ngoài đồng ruộng. Tháng 6/2019, Hội CCB xã đã ra mắt CLB CCB tự quản BVMT tại thôn Lác Chiều với 35 thành viên. Hội đã lắp đặt 15 bể chứa rác thải tại các xứ đồng của Hợp tác xã (HTX) dịch vụ nông nghiệp Nội Chiều và tham mưu với Đảng ủy, UBND xã giao cho các HTX xây dựng 100 bể chứa đặt tại các xứ đồng thuộc quản lý của 3 HTX dịch vụ nông nghiệp. CLB CCB tự quản BVMT thực hiện thu gom rác thải đồng ruộng 3 đợt/vụ. Từ hiệu quả của CLB tại thôn Lác Chiều, tính đến tháng 5/2020, cả 8/8 thôn còn lại đã ra mắt CLB và hoạt động nền nếp, hiệu quả với tổng số trên 300 thành viên, chiếm hơn 62% tổng số hội viên CCB toàn xã. Tất cả các thành viên tham gia CLB đều ký cam kết BVMT, được trang bị khẩu trang, găng tay, ủng, quần áo bảo hộ, xiên, kẹp phục vụ cho công việc. Sau khi thu gom, vỏ thuốc BVTV được xử lý cho hết mùi, sau đó đốt tại chỗ. 

Các thành viên CLB cựu chiến binh tự quản bảo vệ môi trường thôn Lác Chiều, xã Thanh Hương (Thanh Liêm, Hà Nam) trong một buổi đi thu gom rác thải đồng ruộng.

Chủ tịch Hội CCB xã Thanh Hương Thiệu Quang Sơn cho biết: Việc làm của hội được cấp ủy, chính quyền địa phương đánh giá cao bởi thông qua đó ý thức BVMT trong sản xuất nông nghiệp của hội viên CCB và nhân dân được nâng lên rõ rệt, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí và lâu dài hơn là bảo vệ sức khỏe con người. Các bể chứa được đặt ở những vị trí thuận lợi tiện cho  người dân thu gom vỏ bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng. Tình trạng vứt vỏ bao, lọ thuốc BVTV bừa bãi trên các xứ đồng nhờ đó cơ bản chấm dứt. 

Không chỉ là nòng cốt trong công tác thu gom rác thải đồng ruộng, Hội CCB xã Thanh Hương còn giữ vai trò tích cực tham gia BVMT khu dân cư (KDC). Vào tháng 5/2018, hội được Đảng ủy giao nhiệm vụ khảo sát, xây dựng đề án sáng-xanh-sạch của xã, bao gồm toàn bộ hệ thống các tuyến đường thôn xóm, điện chiếu sáng, hệ thống thoát nước… với tổng kinh phí trên 400 triệu đồng. Sau khi được phê duyệt, đề án được đưa vào Nghị quyết của Đảng ủy giao cấp ủy chi bộ lãnh đạo và tổ chức thực hiện. Đến tháng 12/2019, đề án hoàn thành. Toàn bộ trên 18,6km đường thôn xóm có điện chiếu sáng, toàn xã đã trồng được 9,5km đường hoa và 2.000 cây xanh. Các thôn thực hiện tổng vệ sinh hằng tuần vào thứ bảy, chủ nhật do hội phụ nữ (HPN) chủ trì phối hợp với các đoàn thể thực hiện. Hội CCB xã cũng tích cực tuyên truyền, vận động hội viên thực hiện phân loại rác tại hộ và đến nay, trên 70% cán bộ, hội viên CCB đã thực hiện tốt công tác này.

Từ sự lan tỏa của mô hình CLB CCB tự quản BVMT ở Thanh Hương, đến nay, hầu hết các chi hội CCB trên địa bàn huyện Thanh Liêm đều ra mắt CLB CCB tự quản BVMT ở 3 loại hình: Thu gom rác thải tại hộ, nuôi giun quế bằng rác thải hữu cơ sau sinh hoạt nhà bếp và thu gom rác thải đồng ruộng (vỏ thuốc bảo vệ thực vật), góp phần lan tỏa những hành động đẹp, nâng cao ý thức, trách nhiệm của hội viên, người dân đối với việc BVMT. 

Tại xã Liêm Chung (thành phố Phủ Lý), HPN xã đã thể hiện vai trò nòng cốt tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương, đồng thời phối hợp với các đoàn thể trong triển khai các hoạt động BVMT trong xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Trong đó, chú trọng công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên thực hiện tốt việc phân loại rác tại hộ, xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch, đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định… thông qua các hội nghị, sinh hoạt các chi hội, CLB… Duy trì hiệu quả hoạt động tổ phụ nữ thu gom rác thải ở 8 thôn, thực hiện thu gom 2 buổi/tuần. Đẩy mạnh hoạt động hỗ trợ vốn vay giúp hội viên cải tạo vườn tạp nâng cao thu nhập, xây dựng các công trình vệ sinh, nước sạch… 

Chị Lưu Thị Thu Trang, Chủ tịch HPN xã chia sẻ: Nhờ hoạt động của tổ phụ nữ thu gom rác thải, môi trường cơ bản được bảo đảm. Song để công tác vệ sinh môi trường đạt hiệu quả bền vững, thời gian tới, hội sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động hội viên thực hiện phân loại rác tại hộ, xử lý rác thải hữu cơ để làm phân bón nhằm giảm tải lượng rác thải phát sinh ra môi trường. 

Cùng với sự tích cực, chủ động của các đoàn thể chính trị - xã hội, MTTQ các cấp cũng đẩy mạnh việc xây dựng các mô hình tự quản BVMT ở KDC. Từ đó, tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về BVMT gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội ở từng KDC phát triển bền vững. Thông qua mô hình nhằm phát huy vai trò của MTTQ các cấp, các đoàn thể chính trị, sự phối hợp có hiệu quả của các ban, ngành, cơ quan chức năng trong việc vận động nhân dân thi đua xây dựng KDC văn hóa, KDC kiểu mẫu, KDC xanh - sạch - đẹp, mọi nhà, mọi người có cuộc sống vui tươi, văn minh, hạnh phúc.

 Hoàng Hải