(Mặt trận) -Xã Phúc Thuận là xã miền núi nằm ở phía Tây của thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên, với diện tích đất tự nhiên là 5.193,88ha, với 3.832 hộ, dân số 15.640 người, trong đó gần 5.000 người là người dân tộc thiểu số, địa bàn nhiều đồi núi, dân cư thưa, trình độ dân trí không đồng đều nên việc triển khai công tác xây dựng mô hình điểm thu gom xử lý rác thải tại nguồn ở cộng đồng dân cư gặp rất nhiều khó khăn lên công tác xây dựng mô hình với phương châm nhân rộng và lan tỏa.
|
Đường giao thông ở xã Phúc Thuận được đầu tư mở rộng khang trang, tạo diện mạo mới cho nông thôn địa phương. |
Xã Phúc Thuận được thành phố Phổ Yên chọn là xã thực hiện bộ tiêu chí đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm 2023. Khi đi vào triển khai thực hiện, ngoài các tiêu chí cần vốn đầu tư thì tiêu chí môi trường là tiêu chí khó thực hiện nhất, do cần phải có sự đồng thuận và phối hợp của người dân. Trước đây đối với tiêu chí môi trường của xã nông thôn mới, người dân có biện pháp xử lý rác thải là đạt, tuy nhiên đối với xã nông thôn mới nâng cao thì quy định bắt buộc phải có trên 70% hộ dân thực hiện việc đăng ký thu gom rác tập trung và 30% hộ dân phải thực hiện phân loại rác thải tại nguồn và có biện pháp xử lý phù hợp.
Vấn đề đặt ra cho xã Phúc Thuận là hạ tầng đường giao thông nông thôn của xã có nhiều tuyến đường dân sinh nhỏ hẹp, xe thu gom rác không thể vào để lấy rác, nhân dân ở thưa thớt. Nếu thực hiện việc thành lập các điểm tập kết rác ở cụm dân cư thì sẽ có một số hộ dân không đăng ký thu gom rác mà đem rác ra các điểm tập kết bỏ rác gây mất mỹ quan nơi công cộng, chưa kể đến ô nhiễm môi trường.
Từ thực tế đó, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã Phúc Thuận đã tổ chức tuyên truyền vận động và tổ chức cho người dân thấy được những lợi ích thiết thực, ý nghĩa của việc thu gom rác đúng nơi, đúng chỗ có trật tự. Từ đó, đa số người dân đồng tình ủng hộ và đăng ký thu gom rác, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã phối hợp với Hợp tác xã môi trường thành phố thực hiện dịch vụ thu gom rác của hộ dân. Đến cuối năm 2022, toàn xã đã có 20/28 xóm đã đăng ký thu gom rác. Đây cũng là một điểm sáng, góp phần tạo thuận lợi trong thu gom rác của địa phương.
Uỷ ban MTTQ xã còn vận động phân loại rác tại nguồn, rác hữu cơ vận động hộ dân tự xử lý tại nhà bằng hình thức chôn lấp, nếu hộ nào không có chỗ xử lý thì đăng ký xã sẽ thu gom đưa về bãi rác tập trung; rác vô cơ khó phân hủy, xã sẽ cho xe thu gom 100%. Đây là việc được thực hiện đồng loạt với quy mô lớn, tạo ý thức cho người dân bước đầu làm quen dần với việc phân loại rác thải tại nhà. Việc thu phí đối với thu gom rác theo mức quy định thu là 6.000đ/khẩu. Hợp tác xã thu gom rác phối hợp với các trưởng xóm thu phí thu gom rác của hộ dân và chi hỗ trợ 10% trên tổng số tiền thu được.
Đến nay, xã có được trên 70% hộ dân thu gom rác tập trung, từ đó góp phần hoàn thành tiêu chí số 16 về môi trường trong bộ tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao. Ngoài ra, cảnh quan môi trường của xã từ ngày triển khai thực hiện mô hình thu gom rác thải đã được cải thiện đáng kể, không phát sinh các bãi rác tự phát như trước đây, giảm thiểu tình trạng xuất hiện các túi rác, bao rác để ở nơi công cộng, nhất là các bãi đất trống và khe suối. Do đảm bảo đúng theo lịch trình lấy rác trực tiếp tại hộ gia đình nên đến ngày lấy rác, người dân mới mang rác để ra trước nhà, do được tuyên truyền, nhắc nhở cho rác vào túi và buộc lại nên đảm bảo được vệ sinh môi trường, không bị rơi vãi trong quá trình vận chuyển. Xã cũng đã tự cân đối nguồn thu lệ phí thu gom rác nên tổng số tiền thu được của người dân đủ để chi cho công tác thu gom rác, ngân sách địa phương không phải hỗ trợ cho phần chi này. Xã hợp đồng với Hợp tác môi trường thành phố thực hiện, Hợp tác xã cũng tự thu - tự chi và thực hiện theo đúng quy định của Nhà nước về thu gom rác. Ngoài ra UBND xã còn tổ chức triển khai lồng ghép nhiều hội nghị, giao ban, nhằm tăng cường chất lượng trong công tác tuyên truyền hoạt động, nâng cao ý thức, nghĩa vụ và trách nhiệm, tạo thói quen của dân cư trong việc giữ gìn, bảo vệ môi trường, giải quyết và xử lý, phân loại rác thải hoạt động và sinh hoạt. Chôn lấp xác động vật chết, so với những loại rác thải dễ phân hủy tránh thực trạng cồng kềnh quá tải cho người thu gom. Hướng dẫn nhân dân các mô hình như: nuôi giun quế, mô hình vòng tròn chuối, mô hình ủ phân hữu cơ, các mô hình này đều tận dụng được nguồn rác hữu cơ ngay tai gia đình.
Sau một thời gian triển khai đến nay nhân dân trong xã đã cơ bản thay đổi về nhận thức trong công tác xử lý rác thải và bảo vệ môi trường sống, xử lý rác thải hợp lý, chôn lấp xác động vật chết, chủ động phân loại rác thải được thực hiện ngay tại các gia đình, bà con ủ rác thải tạo thành phân hữu cơ vi sinh phục vụ sản xuất nông nghiệp; đồng thời tuyên truyền, bà con nhân dân cùng chung tay trong công tác bảo vệ môi trường, tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường, cải thiện môi trường sống, phổ biến kinh nghiệm góp phần giữ gìn, bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp….
Tùng Lâm