Vay vốn chính sách làm xưởng mộc, gia đình anh Nguyễn Thương Thiết (xã Dị Nậu, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ) đã có thu nhập khá hàng năm và xây được nhà mới. Ảnh: Tùng Duy.

Cảm hứng Dị Nậu

Vợ chồng anh Nguyễn Thương Thiết và chị Tạ Thị Nga ở khu 1, xã miền núi Dị Nậu (huyện Tam Nông) có cuộc sống vốn rất khó khăn với mấy sào ruộng và khoảng đồi nhỏ, nuôi các con ăn học, dù anh Thiết còn phụ nghề mộc nhưng thu nhập không đủ chi tiêu.

Khi Chương trình MTQG xây dựng NTM được xã phổ biến, năm 2019 anh Thiết vay 200 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội mua máy cưa, tiện, dụng cụ làm xưởng mộc. Vùng gỗ sẵn có, nhiều người trong xóm biết nghề mộc, anh Thiết tuyển thêm 4 thợ, mấy chốc xưởng đã có việc và đơn hàng. Mỗi thợ nhận lương 7-8 triệu đồng/tháng, còn vợ chồng anh đã xây dựng được ngôi nhà mới trị giá 800 triệu đồng. Những khoản vay ngân hàng của gia đình anh Thiết đã được trả gần hết.

Chúng tôi đến thăm vừa lúc anh Thiết cùng nhóm thợ sang xã bên làm nội thất cho một gia đình đã đặt hàng từ lâu. Chị Nga tất bật quét dọn, xếp lại đồ mộc bày khắp sân. “Lát nữa tôi sẽ ra quét đường làng”, chị cười nói và chỉ tay ra con đường bê tông chạy qua nhà văn hóa sát cổng. Hàng cột điện gắn đèn đã bật sáng soi rõ con đường làng khang trang.

Gần 1/2 trong tổng số 186 hộ từng thuộc diện nghèo, nay cả khu 1 chỉ còn duy nhất 1 hộ nghèo. Động lực làm ăn đã thay đổi diện mạo của xóm khi có tới 30 hộ làm nông lâm nghiệp kết hợp (tích tụ ruộng đồi làm trang trại và sản xuất rau quả), nhiều hộ nuôi ong lấy mật, nuôi cá, bò, dê có thu nhập cao, 3 hộ làm mộc có xưởng hiện đại, 1 hộ nuôi gà trang trại đàn lớn, 70% thanh niên độ tuổi lao động hàng ngày đi làm tại khu công nghiệp Trung Hà có lương ổn định nhưng vẫn tranh thủ làm nông. Ngôi làng trở nên khang trang hiện ra với rất nhiều nhà hai tầng, có hộ còn xây nhà vườn rất đẹp.

Bà Phạm Thanh Bình - Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng ban Công tác Mặt trận khu 1 cho biết, năm ngoái chỉ sau 1 tuần kêu gọi cả xóm đã góp gần 100 triệu đồng xây hội trường nhà văn hóa, rồi huy động tiền, vật liệu xây hai cổng làng, sắm sửa loa đài, xây đường bê tông. Con em làm ăn xa cũng chung tay gửi tiền về đóng góp. Bây giờ ô tô chạy trên bon bon đường làng, trẻ em có thêm sân chơi, khuôn viên ghế đá, bà con trong xóm có nơi tụ họp, tập diễn văn nghệ và cả tổ chức đám cưới. Thôn xóm vui hẳn. Chỉ vào tường rào đường xóm, bà Bình phấn khởi cho biết, “cả xóm bảo nhau dịch rào hiến đất làm đường, xây trát bờ tường thẩm mỹ. Nhiều nhà hiến tới 400m2 đấy. Có hộ quỹ đất ít thôi nhưng cũng dịch vào hẳn nửa mét”.

Nhưng bà Bình còn nhớ nhiều lần đến từng gia đình vận động, có hôm tận khuya mới về. Bà nói với từng hộ cái hay, cái lợi, kể chuyện gương xóm khác, kiên trì vận động, giải thích. Lúc đó chưa có đường bê tông, xe máy dính đất, nhiều lần đi vận động bà con bị ngã nhưng bà vẫn không nản. Khi cả xóm đã dấy lên phong trào thì người thuận, việc thuận. Gánh “hai vai” 10 năm, giờ xóm càng tín nhiệm, nên bà Bình bảo “chưa biết khi nào thì nghỉ”.

Dẫn chúng tôi vào thăm nhà bà Nguyễn Thị Chuyền có người thân tai biến nhiều năm, bà Bình cho biết: Bà Chuyền một mình chăm chồng bệnh tật, nhận hỗ trợ hơn 1,2 triệu đồng/tháng. Lại có người nhận phụng dưỡng. “Con bò sinh sản do Hội Chữ Thập đỏ trao tặng cho gia đình bà đã sắp đẻ - bà Bình chỉ tay vào phía chuồng bò của gia đình bà Chuyền chia sẻ.

Bứt phá Tam Nông

Ông Phạm Ngọc Thái - Bí thư Đảng ủy xã Dị Nậu cho biết, ngay trong năm nay khu 1 sẽ đạt chuẩn NTM nâng cao. Bứt tốc từ một thôn nghèo nhưng khu 1 là gương điển hình sức dân làm NTM. Chuyện khu 1 làm NTM lan nhanh toàn xã Dị Nậu và đã truyền cảm hứng khắp huyện Tam Nông.

Bí thư Huyện ủy Tam Nông Vương Đức Thủy nói về thách thức cách đây 5 năm khi huyện chỉ có 2 xã đạt chuẩn, tỷ lệ hộ nghèo khá cao, xuất phát điểm xây dựng NTM rất thấp, nguồn lực Nhà nước cũng khá hạn chế. Do vậy các thiết chế, hạ tầng cấp huyện khi đó gần như... không có gì. Với dân số gần 94.000 người (hiện nay) và 15 dân tộc anh em, địa hình phức tạp “bán sơn địa”. Miền núi thì sạt lở, lũ lụt. Ven sông thì sạt lở liên miên. Hơn chục năm trước, các xã toàn huyện chỉ đạt 6 tiêu chí, thu nhập bình quân 17 triệu đồng/người/năm.

Bám sát các nghị quyết, quyết định của Trung ương và tỉnh Phú Thọ, Tam Nông quyết tâm và sáng tạo cách làm NTM từ lợi thế lòng dân. “Với những hộ như gia đình anh Nguyễn Thương Thiết và với một “cảm hứng đất khó Dị Nậu”, chúng tôi mạnh dạn và đoàn kết vào cuộc quyết liệt luôn” - ông Vương Đức Thủy nói. Huyện đã thu hút đầu tư và tạo việc làm với sự chuyển dịch rõ rệt sang công nghiệp, dịch vụ, lồng ghép các Chương trình MTQG, dự án, đặc biệt là xây dựng hạ tầng thiết yếu, nhà văn hóa, giao thông nông thôn và kênh mương nội đồng đã giảm được đáng kể kinh phí đóng góp đối ứng của dân. Theo ông Thủy, đó là những việc Tam Nông ưu tiên và luôn có trợ lực của MTTQ các cấp khi thực hiện các chương trình MTQG.

Đến nay, huyện Tam Nông có cả cụm và khu công nghiệp, hàng chục doanh nghiệp đang hoạt động hiệu quả thu hút 20.000 lao động. Huyện có siêu thị và mọc lên những khu đô thị, sân golf, khu dịch vụ du lịch... Tam Nông đổi thay diện mạo từ thị trấn Hưng Hóa - nơi có đại kỳ cổ và thành cổ, đến xã Dị Nậu có đầm sen và làng quê nhiều nhà tầng, hàng nghìn khách du lịch ghé thăm với dày đặc tuyến du lịch liên kết từ Việt Trì, Hà Nội, miền xuôi, miền ngược.

Hơn chục năm vào cuộc với nguồn lực 2.200 tỷ đồng xây dựng NTM, trong đó người dân Tam Nông góp 132 tỷ đồng cùng với hàng trăm nghìn ngày công, tự nguyện hiến đất, hoa màu, công trình xây dựng nông thôn mới. “Cả huyện đã bước vào giai đoạn mới cùng hướng tới một chuẩn nâng cao, lấy chất lượng làm đầu, vạch rõ mục tiêu quy hoạch mới nông thôn, rút ngắn khoảng cách giàu nghèo, xây dựng đô thị hiện đại, hài hòa và khai thác tốt nhất mọi lợi thế” - ông Vương Đức Thủy - Bí thư Huyện ủy Tam Nông nói.

Tùng Duy