MTTQ Việt Nam các cấp tiếp tục làm tốt vai trò nòng cốt để nhân dân tham gia ngày càng rộng rãi, thực chất hơn vào quản lý nhà nước, quản lý xã hội

(Mặt trận) - Ngày 19/12, tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác Tuyên giáo và Dân vận năm 2025, triển khai nhiệm vụ năm 2026, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hà Thị Nga đã phát biểu tham luận với chủ đề “Vai trò của MTTQ, các đoàn thể Trung ương trong phát huy quyền làm chủ của nhân dân, thực hiện giám sát, phản biện xã hội đối với các chủ trương, quyết sách lớn, đột phá của Đảng, Nhà nước”.

Quảng Ninh: Khách quan, minh bạch và dân chủ trong công tác hiệp thương

Hải Phòng: Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố làm việc với Đảng ủy xã Tân Minh

Vĩnh Long: Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh kiểm tra công tác chuẩn bị bầu cử tại các xã

Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hà Thị Nga phát biểu tại Hội nghị 

Phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tạo sự đồng thuận, ổn định xã hội

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Hà Thị Nga bày tỏ sự nhất trí cao đối với báo cáo tổng kết công tác Tuyên giáo và Dân vận năm 2025 và nhiệm vụ công tác Tuyên giáo và Dân vận năm 2026; đồng thời nêu rõ, năm 2025 được xác định là dấu mốc quan trọng, năm "về đích" của kế hoạch 5 năm (2021-2025) và là năm bản lề để Việt Nam bước vào Kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, thịnh vượng, đất nước ta đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện trên các lĩnh vực. Đó là thành quả chung của cả hệ thống chính trị, sự chung sức đồng lòng, ủng hộ của nhân dân, trong đó có sự đóng góp quan trọng của công tác Tuyên giáo và Dân vận.

Phó Chủ tịch Hà Thị Nga nhấn mạnh, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, thực hiện giám sát và phản biện xã hội là những nhiệm vụ chính trị quan trọng được Hiến định của MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội; là cơ chế then chốt để thực hành dân chủ xã hội chủ nghĩa, thể chế hóa và thực hiện sâu sắc phương châm "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng" và mối quan hệ “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ”.

Bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, thời gian qua, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan Nhà nước, các tổ chức thành viên tuyên truyền, vận động, tập hợp rộng rãi các tầng lớp nhân dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tạo sự đồng thuận, ổn định xã hội, nhất là trong thực hiện chủ trương hợp nhất, sáp nhập các tỉnh, xã, phường thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp; sắp xếp tinh gọn tổ chức, bộ máy, biên chế, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển toàn diện, mạnh mẽ và bền vững của đất nước.

Trong năm qua, các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động lớn do MTTQ Việt Nam phát động, tổ chức triển khai sâu rộng đến cơ sở đã góp phần tạo khí thế thi đua sôi nổi hướng tới các sự kiện trọng đại của đất nước, để lại những dấu ấn tích cực trong xã hội.

Tiêu biểu là cuộc vận động xây dựng nhà “Đại đoàn kết” góp phần vào thành công của chương trình xóa nhà tạm, dột nát trên phạm vi cả nước, kêu gọi vận động ủng hộ đồng bào khắc phục hậu quả do mưa bão và lũ lụt gây ra. Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc đã trở thành hoạt động thường niên với trên 81 nghìn khu dân cư tổ chức, đạt tỷ lệ trên 90%, với hơn 38,2 triệu lượt người tham dự. Đến nay, mỗi cộng đồng dân cư đều đã triển khai được một mô hình xây dựng khu dân cư tự quản, đoàn kết, ấm no, hạnh phúc.

Đặc biệt, MTTQ các cấp đã thực hiện nề nếp công tác gặp gỡ, đối thoại, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của cử tri và nhân dân. Đã có trên 20 nghìn lượt ý kiến, kiến nghị của cử tri, nhân dân được tổng hợp phản ánh tại các kỳ họp của Quốc hội.

Công tác giám sát và phản biện xã hội được thực hiện thường xuyên trong hệ thống với nhiều điểm sáng như: giám sát chuyên đề về thực hiện pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của Chủ tịch UBND các cấp trên phạm vi toàn quốc; giám sát cán bộ, đảng viên và công tác cán bộ; giám sát và nâng cao hiệu quả việc giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cơ sở; tổ chức các đoàn giám sát việc giải quyết một số vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài.

Phối hợp với các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tiến hành các hoạt động giám sát chuyên đề; hướng dẫn, kiểm tra Mặt trận các địa phương thực hiện pháp luật về dân chủ ở cơ sở; hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng.

Năm 2025, hệ thống Mặt trận đã triển khai tổ chức lấy ý kiến góp ý dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều Hiến pháp năm 2013, với trên 6 nghìn hội nghị được tổ chức, trên 51 triệu ý kiến góp ý.

Trong bối cảnh thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội đã chủ động trong triển khai kế hoạch giám sát và phản biện năm 2025, kịp điều chỉnh đổi nội dung, phương pháp giám sát phù hợp với tình hình thực tiễn

Tính đến tháng 11/2025, UBTƯ MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức phản biện đối với 11 dự thảo Luật, góp ý đối với hơn 90 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật. Hệ thống MTTQ Việt Nam các cấp phối hợp thực hiện trên 2.500 nội dung giám sát và trên 15.000 nội dung phản biện xã hội đối với các dự thảo văn bản pháp luật, quy phạm pháp luật, các chương trình, dự án tại các địa phương, nhiều ý kiến, kiến nghị sau giám sát, phản biện đã được tổng hợp, tiếp thu.

Đáng chú ý, UBTƯ MTTQ Việt Nam đã xây dựng phần mềm hệ thống quản lý công tác giám sát, phản biện xã hội và tổng hợp ý kiến, kiến nghị của nhân dân trên “Cổng Mặt trận số”, để nhân dân tham gia thực chất, thường xuyên vào quá trình xây dựng, thực thi và giám sát các chủ trương, quyết sách của Đảng, Nhà nước.

Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các đại biểu tham dự Hội nghị 

Xây dựng mô hình thí điểm về đối thoại xã hội ở tất cả các tỉnh, thành phố

Nhấn mạnh năm 2026 là năm đầu trong chặng đường phát triển mới của đất nước, Phó Chủ tịch Hà Thị Nga khẳng định, MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức thành viên sẽ tiếp tục phối hợp và thống nhất hành động thực hiện một số giải pháp trọng tâm.

Trong đó, tập trung nghiên cứu, học tập, quán triệt, triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng. Trong đó, tập trung tuyên truyền, cụ thể hóa các nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị để đưa đất nước phát triển trong kỷ nguyên mới, tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị quyết số 43 Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.

Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, trong đó có phong trào “Dân vận khéo” hướng tới chào mừng Đại hội XIV của Đảng; kịp thời chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của nhân dân, đoàn viên, hội viên, hỗ trợ, giúp đỡ người nghèo, các đối tượng yếu thế, tham gia hiệu quả công tác an sinh xã hội. 

Phó Chủ tịch Hà Thị Nga cũng nhấn mạnh, MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội theo hướng chủ động, từ sớm, dân chủ, khách quan, có trọng tâm, tập trung vào những lĩnh vực, vấn đề mà nhân dân quan tâm; Phát huy hiệu quả hơn nữa vai trò, sự tham gia của các thành viên Mặt trận, trí tuệ, kinh nghiệm của các chuyên gia, nhà khoa học, các hội đồng tư vấn, người có uy tín, các vị chức sắc tôn giáo, người Việt Nam ở nước ngoài. Thực hiện công khai, minh bạch kết quả giám sát.

Cùng với đó cần thực hiện quyền, trách nhiệm của MTTQ Việt Nam trong công tác chuẩn bị, góp phần tổ chức thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Cũng theo Phó Chủ tịch Hà Thị Nga, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội chủ động thực hiện việc tham gia và giám sát các cuộc tiếp xúc, đối thoại với nhân dân của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp, việc triển khai chương trình hành động của đại biểu Quốc hội. Quan tâm theo dõi, giám sát và tham gia vào việc xử lý, giải quyết những vụ việc tranh chấp, khiếu kiện, phức tạp, kéo dài trong nhân dân…

Đặc biệt, trong năm 2026 sẽ triển khai đồng loạt “Tháng nghe dân nói” ở tất cả các địa phương, cơ sở. Xây dựng mô hình thí điểm về đối thoại xã hội ở tất cả các tỉnh, thành phố; tiến hành đánh giá độc lập bộ chỉ số niềm tin xã hội cấp tỉnh để từ đó nâng cao chất lượng báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân cả nước. Cùng với đó, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác theo dõi, giám sát việc tiếp thu ý kiến, kiến nghị của MTTQ Việt Nam. Kiên trì theo dõi, giám sát việc thực hiện ý kiến, kiến nghị của nhân dân và của MTTQ Việt Nam.

Phó Chủ tịch Hà Thị Nga cũng yêu cầu cần phát huy tốt hơn nữa vai trò của Mặt trận và sức mạnh của nhân dân trong tham gia đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, vận động nhân dân tham gia thực hành dân chủ; giám sát trách nhiệm nêu gương, thực thi công vụ của cán bộ, đảng viên, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp. MTTQ các cấp phải thật sự làm tốt vai trò nòng cốt để nhân dân tham gia ngày càng rộng rãi, thực chất hơn vào quản lý nhà nước, quản lý xã hội.

“Phát huy sức mạnh đại đoàn kết và với tinh thần dân chủ, đổi mới, sáng tạo, MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức thành viên quyết tâm thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chính trị của mình để góp phần tích cực vào phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tăng cường đồng thuận xã hội, tạo nên sức mạnh để đất nước vững bước trong kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, thịnh vượng” Phó Chủ tịch Hà Thị Nga khẳng định.