Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh phát biểu kết luận

Bảo đảm phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Phát biểu tại Phiên giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy ghi nhận, đánh giá cao và tán thành với nhiều giải trình, đề xuất của lãnh đạo các Bộ, ngành liên quan trong công tác phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả.

Đồng thời chỉ rõ, các biện pháp, giải pháp tăng cường kiểm soát, quản lý đối với thuốc giả, thực phẩm giả cần lưu ý bảo đảm phù hợp với bối cảnh thực tiễn tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; không chỉ dựa vào hậu kiểm hay phụ thuộc vào lực lượng quản lý thị trường ở cấp cơ sở, do lực lượng mỏng, khó có đủ lực lượng và năng lực bao quát hết thị trường.

Bên cạnh đó, cần chuyển đổi phương thức quản lý theo chuỗi đối với nhóm sản phẩm có ảnh hưởng trực tiếp tới sức khoẻ con người, bắt đầu từ khâu nhập khẩu, đầu vào sản xuất, chế biến, lưu thông, phân phối, tiêu dùng… Phân tầng kiểm soát, có cơ chế xét nghiệm nhanh, cảnh báo nhanh, giảm phụ thuộc vào thử nghiệm, giám định rất phức tạp.

Tăng cường ứng dụng công nghệ số, nhất là mã QR code, các công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ chuỗi khối (blockchain), cơ sở dữ liệu, nền tảng số để truy xuất nguồn gốc và thực hiện công khai, minh bạch, nhất là trên các phương tiện thông tin đại chúng, môi trường mạng.

Cùng với đó, cần phát huy vai trò của các đơn vị sự nghiệp công lập, như: các sở chuyên môn để hỗ trợ cấp xã sau khi đã được sắp xếp và tổ chức lại; huy động cộng đồng xã hội tham gia xã hội hóa, giám sát, nhất là các hội, hiệp hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp, các đội tự quản ở cơ sở… tham gia thực hiện các chính sách, pháp luật liên quan đến phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả.

Chế tài phải bảo đảm tính răn đe

Phát biểu kết luận phiên giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nhấn mạnh, sự có mặt đông đủ của các đại biểu tại phiên giải trình cho thấy sự quan tâm rất lớn đối với công tác phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả, vì mục tiêu bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân.

Tại phiên giải trình, các đại biểu Quốc hội đã nêu nhiều ý kiến về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống thực phẩm giả, thuốc giả; trao đổi, thảo luận tâm huyết, tập trung vào những vấn đề trọng tâm, cốt lõi. Bộ trưởng Bộ Y tế và lãnh đạo các Bộ đã trả lời thẳng thắn, trách nhiệm, đầy đủ các vấn đề.

Quang cảnh phiên giải trình

Qua thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội chỉ rõ, có những vấn đề có thể tập trung giải quyết sớm, nhưng cũng có những vấn đề cần thời gian nghiên cứu, phối hợp giữa các cơ quan để tìm ra giải pháp triệt để tháo gỡ.

Ghi nhận hành lang pháp lý phục vụ công tác phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả tương đối hoàn thiện, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị Bộ Y tế phối hợp với các bộ triển khai hiệu quả các quy định, kịp thời nắm bắt những khó khăn, vướng mắc để sửa đổi, bổ sung, tiếp tục hoàn thiện, nhất là những quy định mới về chuỗi nhà thuốc, kinh doanh thuốc, thực phẩm theo phương thức thương mại điện tử.

Các đại biểu tham dự phiên họp

Hiện nay, pháp luật về an toàn thực phẩm đang trong quá trình sửa đổi, trong đó có Luật An toàn thực phẩm, Nghị định sửa đổi thay thế Nghị định số 15/2018/NĐ-CP. Do vậy, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội cũng lưu ý, cần thống nhất đầu mối quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm, bảo đảm nguyên tắc tiền kiểm chặt chẽ, tăng cường và nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác hậu kiểm, hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đối với nhóm hàng này; nghiên cứu quy định chế tài bảo đảm tính răn đe đối với hành vi sản xuất, kinh doanh thuốc giả, thực phẩm giả.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội cho biết, trong dự thảo Kết luận phiên giải trình cũng đã nêu lên các khó khăn, hạn chế cùng 5 nhóm giải pháp. Từ những nhóm giải pháp đó, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội đã đề xuất, kiến nghị cụ thể đối với Quốc hội, Chính phủ và đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, địa phương thực hiện để tháo gỡ các khó khăn, hạn chế, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực này, bảo đảm rõ người, rõ việc.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội nêu rõ, sau phiên giải trình hôm nay, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội sẽ tiếp tục hoàn thiện dự thảo Kết luận.

Theo Đại biểu nhân dân