Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Không kéo dài thời hạn kiểm tra so với quy định hiện hành

Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật giá do Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày và nêu rõ, dự thảo Luật đã cắt giảm điều kiện cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá, trong đó bãi bỏ quy định trường hợp thành viên góp vốn là tổ chức thì người đại diện theo ủy quyền của tổ chức góp vốn phải là người có thẻ thẩm định viên về giá giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính đối với tổ chức góp vốn, qua đó giảm bớt chi phí tuân thủ thủ tục hành chính.

Dự thảo Luật không phát sinh nội dung về phân quyền, phân cấp do Luật Giá năm 2023 đã quán triệt đầy đủ chủ trương về tăng cường phân cấp, phân quyền từ Trung ương xuống địa phương và theo ngành, lĩnh vực trong quản lý nhà nước về giá.

Theo đó, Chính phủ sẽ định hướng các mục tiêu quản lý, điều hành giá chung; thẩm quyền, trách nhiệm quản lý, điều tiết giá, quản lý thẩm định giá sẽ do các bộ, ngành, địa phương triển khai nhằm bảo đảm tăng cường phân công, phân cấp, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao.

Theo Báo cáo thẩm tra về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày, đa số ý kiến nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá để phù hợp với mô hình tổ chức bộ máy hiện nay, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước trong việc hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, kịp thời xử lý những vấn đề thực tiễn, hoàn thiện và bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật.

Về thời hạn kiểm tra, Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhận thấy, dự thảo Luật sửa đổi theo hướng quy định kéo dài thời gian kiểm tra so với quy định hiện hành là chưa phù hợp với Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân “Chấm dứt tình trạng thanh tra, kiểm tra chồng chéo, trùng lắp, kéo dài…” và quy định tại Điều 68 của Luật Giá hiện hành “Hạn chế cản trở, ảnh hưởng đến hoạt động của đối tượng được kiểm tra”. Do đó, đề nghị rà soát để quy định thời hạn kiểm tra phù hợp, không kéo dài hơn so với quy định hiện hành.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu. Ảnh: Hồ Long

Chi tiết hóa trách nhiệm bình ổn giá ở cấp xã

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, Luật Giá được Quốc hội thông qua ngày 19/6/2024, có hiệu lực từ 1/7/2024. Qua hơn một năm thi hành, đến nay việc sửa đổi là để phù hợp với sắp xếp bộ máy chính quyền 2 cấp.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, việc sửa đổi, bổ sung cần tập trung vào mục tiêu hoàn thiện cơ chế thị trường định hướng XHCN, tăng cường quản lý nhà nước về giá, thẩm định giá, đồng thời bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và ổn định quản lý, điều tiết giá; bình ổn giá, định giá nhà nước, hiệp thương giá, kê khai, niêm yết giá; tổng hợp, dự báo giá và cơ sở dữ liệu giá cũng như quan tâm tới các hoạt động thẩm định, thanh tra, kiểm tra chuyên ngành…

Theo Chủ tịch Quốc hội, việc sửa đổi cần theo hướng khắc phục một số bất cập trong một năm thi hành luật, phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp; tăng cường phân cấp, nâng cao kỷ luật quản lý và cập nhật danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá.

“Nhà nước phải luôn luôn quản lý thị trường, không để giá tăng, nếu giá tăng, Nhà nước phải chịu trách nhiệm, bởi cơ chế nước ta là kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, theo định hướng XHCN, theo sự lãnh đạo của Đảng”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, các thay đổi chính tập trung vào việc mở rộng phạm vi kiểm tra chuyên ngành; chi tiết hóa trách nhiệm bình ổn giá ở cấp xã; làm rõ điều kiện doanh nghiệp thẩm định giá; bổ sung kiểm tra chuyên ngành, cập nhật tên các bộ, ngành, phụ lục danh mục… "Chúng ta phải làm rất rõ và cụ thể", Chủ tịch Quốc hội yêu cầu.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, việc sửa đổi, bổ sung cần bảo đảm thống nhất với các luật đã được Quốc hội thông qua; nghiên cứu giải pháp quy định nhằm góp phần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cắt giảm, đơn giản hóa các thủ tục hành chính, hạn chế ảnh hưởng đến hoạt động doanh nghiệp.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị làm rõ lý do kéo dài thời gian thanh tra chấp hành pháp luật về giá từ 10 ngày lên 15 ngày, vì thời gian kéo dài sẽ khó cho doanh nghiệp.

Tại phạm vi điều chỉnh, dự thảo Luật bỏ nội dung thanh tra chuyên ngành về giá, đồng thời lược bỏ các quy định cụ thể có liên quan đến thanh tra chuyên ngành về giá tại các điều, khoản cụ thể, nhằm bảo đảm đồng bộ với Luật Thanh tra năm 2025.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, tổ chức bộ máy và chức năng, nhiệm vụ của thanh tra chuyên ngành theo quy định của Luật Thanh tra có thay đổi rất lớn. Theo đó, Bộ Tài chính không còn cơ quan thanh tra chuyên ngành về giá, chức năng thanh tra chuyên ngành về giá nói riêng và thanh tra chuyên ngành trong các lĩnh vực nói chung được chuyển sang Thanh tra Chính phủ.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng, nếu lược bỏ tất cả các quy định liên quan đến thanh tra chuyên ngành về giá, thì Thanh tra Chính phủ sẽ thực hiện thanh tra chuyên ngành về giá trên cơ sở pháp luật nào?

Do vậy, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị, dự thảo luật vẫn giữ phạm vi điều chỉnh như hiện nay với nội dung thanh tra chuyên ngành về giá, chỉ thay đổi cụm từ “thanh tra chuyên ngành về giá” bằng cụm từ “thanh tra trong lĩnh vực giá” để bảo đảm cơ sở pháp lý cho Thanh tra Chính phủ thực hiện.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, để bảo đảm chất lượng dự án luật, đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát để bảo đảm thể chế hoá đầy đủ chủ trương của Đảng, bảo đảm các quy định của luật tuân thủ Hiến pháp, phù hợp với các cam kết quốc tế, đồng bộ, thống nhất với các luật khác, nhất là các luật có quy định về giá. Rà soát, sửa đổi luật đáp ứng mô hình tổ chức bộ máy hiện nay, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, kịp thời xử lý vấn đề thực tiễn, giải quyết các khó khăn, vướng mắc.

Theo Đại biểu Nhân dân