(Mặt trận) - Hiệp thương lựa chọn, giới thiệu người ứng cử là một công việc có tầm quan trọng đặc biệt của cuộc bầu cử, đồng thời là một nhiệm vụ quan trọng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong việc tham gia vào công tác bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân. Kết quả của việc hiệp thương là nhằm lựa chọn, giới thiệu được những người có tài, có đức, có đủ tiêu chuẩn ra ứng cử; để nhân dân bầu làm đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân. Những người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân vừa phải đảm bảo về số lượng, chất lượng, vừa phải thể hiện được cơ cấu thành phần đại diện cho các tầng lớp nhân dân trên phạm vi cả nước. Đây là một công việc rất khó khăn, phức tạp, đòi hỏi nỗ lực rất lớn của các Mặt trận Tổ quốc các cấp.
 |
| Quang cảnh Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất của Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam |
Nguyên tắc hiệp thương dân chủ là nguyên tắc chủ đạo trong tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và được cụ thể hoá trong quá trình thực hiện nhiệm vụ lựa chọn, giới thiệu người ứng cử vào các cơ quan quyền lực Nhà nước. Hiệp thương dân chủ trong bầu cử là thảo luận một cách dân chủ, công khai, bình đẳng giữa các thành viên dự hội nghị hiệp thương. Đó là sự tìm hiểu, lắng nghe ý kiến lẫn nhau để đi đến thỏa thuận chung, đạt được sự thống nhất nhằm tìm ra những đại biểu có đầy đủ các tiêu chuẩn, điều kiện và thật sự tiêu biểu, đại diện cho nhân dân tham gia vào cơ quan quyền lực nhà nước các cấp. Đại biểu chính thức tham gia Hội nghị Hiệp thương bày tỏ quan điểm của mình và biểu quyết nội dung hiệp thương.
Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND; Nghị quyết liên tịch số 102/2025/NQLT-UBTVQH15-CP-ĐCTUBTWMTTQVN ngày 26/9/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam hướng dẫn quy trình hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031 (sau đây gọi tắt là Nghị quyết liên tịch 102) là những văn bản quy phạm pháp luật quan trọng về quy trình thực hiện các hội nghị hiệp thương, giới thiệu người ứng cử.
Thời gian tổ chức các hội nghị hiệp thương bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031
Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất được tổ chức từ ngày 01 tháng 12 năm 2025 đến ngày 10 tháng 12 năm 2025 (Điều 1 và Điều 4).
Hội nghị hiệp thương lần thứ hai được tổ chức trong khoảng thời gian từ ngày 02 tháng 02 năm 2026 đến ngày 03 tháng 02 năm 2026 (Điều 17 và Điều 19).
Hội nghị hiệp thương lần thứ ba được tổ chức trong khoảng thời gian từ ngày 09 tháng 02 năm 2026 đến ngày 20 tháng 02 năm 2026 (Điều 25 và Điều 27).
Thời gian hiệp thương được điều chỉnh sớm hơn các kỳ bầu cử trước để bảo đảm thống nhất với ngày bầu cử là ngày 15/3/2026. Trong đó, thời gian tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ hai chỉ trong 02 ngày, thời gian Hội nghị hiệp thương lần thứ ba sẽ trùng với thời gian nghỉ Tết cổ truyền Bính Ngọ của dân tộc (từ ngày 22/12 âm lịch đến ngày 04/01 Bính Ngọ). Do đó, MTTQ Việt Nam các cấp cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, tổ chức, đơn vị, chủ động chuẩn bị chu đáo các điều kiện bảo đảm để các hội nghị diễn ra đúng tiến độ, đúng quy định.
Quy trình, các bước tổ chức hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031
Quy trình hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XVI, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031 được tiến hành theo 5 bước, bao gồm:
Bước một: Tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất để thoả thuận về cơ cấu, thành phần, số lượng người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân (trong khoảng thời gian từ ngày 01 tháng 12 năm 2025 đến ngày 10 tháng 12 năm 2025).
Bước hai: Cơ quan, tổ chức, đơn vị giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân (trong khoảng thời gian từ ngày 17 tháng 12 năm 2025 đến ngày 25 tháng 01 năm 2026).
Bước ba: Tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ hai để thoả thuận lập danh sách sơ bộ những người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân (trong khoảng thời gian từ ngày 02 tháng 02 năm 2026 đến ngày 03 tháng 02 năm 2026).
Bước bốn: Tổ chức Hội nghị lấy ý kiến nhận xét và tín nhiệm của cử tri đối với người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân (trong khoảng thời gian từ ngày 04 tháng 02 năm 2026 đến ngày 08 tháng 02 năm 2026).
Bước năm: Tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ ba để lựa chọn, lập danh sách những người đủ tiêu chuẩn ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân (trong khoảng thời gian từ ngày 09 tháng 02 năm 2026 đến ngày 20 tháng 02 năm 2026).
 |
| Sơ đồ hóa quy trình hiệp thương |
Hương Diệp