Thay đổi căn bản vùng đồng bào DTTS

Tỉnh Quảng Ngãi có tổng dân số khoảng 2,2 triệu người, sinh sống tại 95 xã và 1 đặc khu; trong đó, có 9 xã biên giới. Tổng số đồng bào DTTS khoảng 550 nghìn người, chiếm 25% dân số của cả tỉnh, với 44 thành phần dân tộc.

Trong giai đoạn 2021 - 2025, từ nguồn vốn Chương trình MTQG 1719 hơn 5.600 tỷ đồng, tỉnh Quảng Ngãi đã triển khai đầu tư đồng bộ cho vùng đồng bào DTTS. Trong đó, tỉnh đã triển khai đầu tư xây mới, nâng cấp sửa chữa, duy tu bảo dưỡng gần 1.000 công trình cơ sở hạ tầng tại các xã, thôn đặc biệt khó khăn. Chủ yếu là các công trình đường giao thông, thủy lợi, trường học, y tế, chợ, nước sinh hoạt, điện… tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS.

Chị Y Bún, làng Đăk Krăk, xã Đăk Rơ Wa, tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Những năm trước, vào mùa khô thì xảy ra tình trạng thiếu nước cục bộ. Khi có giếng khoan và hệ thống cấp nước tập trung được đầu tư từ Chương trình MTQG 1719, thì người dân không còn lo lắng nữa, lúc nào cũng có nước để dùng, nước sạch đảm bảo vệ sinh.

Tỉnh Quảng Ngãi đã tập trung hỗ trợ sinh kế, giúp đồng bào DTTS nghèo, cận nghèo phát triển kinh tế bền vững. Từ năm 2022 đến nay, tỉnh đã triển khai 26 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị và 399 dự án phát triển cộng đồng. Qua đó, góp phần thay đổi phương thức sản xuất của đồng bào DTTS, hình thành được các chuỗi liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

Ông A Ngực, Tổ trưởng Tổ hợp tác liên kết trồng và tiêu thụ mắc ca thôn Đăk Rô Gia, xã Kon Đào, tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Trước đây, bà con để đất hoang, đất bạc màu trồng sắn không lên được. Sau khi thành lập Tổ hợp tác trồng cây mắc ca và xen dứa thì có hơn 20 hộ tham gia, diện tích hơn 20 ha, hiện nay, bà con đã biết về kỹ thuật chăm sóc cây trồng. Vừa rồi thu hoạch dứa bán bình quân 10.000 đồng/1 trái, bà con cũng có thêm thu nhập; còn cây mắc ca đang phát triển tốt, một số cây đã cho trái bói.

Sau 5 năm triển khai thực hiện Chương trình MTQG 1719, diện mạo nông thôn vùng đồng bào DTTS và miền núi của tỉnh Quảng Ngãi đã có những thay đổi căn bản theo hướng tích cực; kinh tế vùng đồng bào DTTS hằng năm tăng trưởng khá. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được giữ vững. Tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào DTTS và miền núi giảm bình quân 4,64%/năm.

Chương trình MTQG 1719 đã làm thay đổi toàn diện các thôn, làng vùng đồng bào DTTS tỉnh Quảng Ngãi

Cần những điều chỉnh phù hợp cho giai đoạn 2026 - 2030

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, trong quá trình thực hiện Chương trình MTQG 1719, tỉnh Quảng Ngãi còn gặp một số khó khăn, trở ngại và tỉnh mong muốn Trung ương có những điều chỉnh phù hợp để Chương trình được triển khai hiệu quả hơn giai đoạn tới.

Ông U Minh Nam, Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Trong giai đoạn tới, tỉnh đề xuất Trung ương xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ toàn diện hơn, mang tính dài hạn hơn nhằm nâng cao năng lực, khả năng thích ứng của đồng bào DTTS, như: Tạo việc làm tại chỗ, tăng thu nhập, tiếp tục đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông nông thôn, đường nội đồng... để đồng bào DTTS ở các xã khó khăn có thể thoát nghèo bền vững. Mở rộng đối tượng được hỗ trợ các dự án liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị và dự án cộng đồng. Tỉnh Quảng Ngãi cũng đề xuất mục tiêu và thiết kế trong giai đoạn 2026 - 2030, cần tăng cường khả năng tiếp cận của đồng bào DTTS đối với các dịch vụ chăm sóc có chất lượng về sức khỏe, dinh dưỡng cho bà mẹ, trẻ em. Đồng thời, nâng mức cho vay hỗ trợ nhà ở từ tối đa 40 triệu đồng/hộ như hiện nay lên 70 triệu đồng/hộ. “Trong giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh kiến nghị Trung ương tiếp tục phân cấp tổ chức thực hiện Chương trình cho cấp cơ sở, nhất là cấp xã; cấp Trung ương, tỉnh thực hiện nhiệm vụ hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện. Nâng cao trách nhiệm của các cơ quan chủ trì các dự án, tiểu dự án, nội dung thành phần trong việc hướng dẫn, tổng hợp, đánh giá kết quả thực hiện”. 

Theo Ngọc Chí , Báo Dân tộc và Phát triển